| برنامه |
ایجاد اشتغال با توانمندسازی اقتصادی بانوانگروه های همیار اجتماع محورزنان سرپرست خانوار
|
مقدمه
شرايط اقتصادي، صنعتي، اجتماعي و فرهنگي امروز كشور به گونه اي است كه حل مشكلات و تنگناها، الگوها و راه حلهاي جديد و متفاوتي را طلب مي كند. تركيب جمعيتي جوان كشور، ضرورت ايجاد فرصتهاي شغلي و نيز نوسان بهاي نفت سه عامل عمده اي هستند كه موجب مي شوند سياستگذاران و تصميم سازان كشور به منبع درآمد سهل الوصول ديگري به جز نفت بينديشند و بي شك آن منبع جز ابتكار، خلاقيت و نوآوري چيز ديگري نيست. در شرایطی که دشمنان در جنگ نرم، اقتصاد کشور و در راس آن بانوان را با شعارهای مختلف هدف قرار دادند. ضروری است برای توانمند سازی و حضور بیش از پیش بانوان در عرصه های مختلف برنامه ریزی و شرایط سخت افزاری و نرم افزاری مهیا گردید. اداره توسعه کارآفرینی اداره کل تعاون، کارو رفاه اجتماعی با مشارکت مرکز مشاوره و خدمات کارآفرینی بیگی سایار ارومیه با شعار ” زن، کارآفرینی، خانواده” با هدف افزایش بانوان کارآفرین در جامعه و اشتغال آنان در قالب گروه های چند نفره محلی و تحکیم بنیان خانواده برنامه ای با همکاری سایر دستگاههای اجرایی استان برنامه ریزی گردیده است .
نظریه شبکه های اجتماعی
مشارکت زنان در فعالیت ها و همیاری آن ها از دیرباز به شکل سنتی در کشور ما ایران وجود داشته و در جوامع روستایی تشکل های سنتی در قالب همکاری های سنتی مانند شیرواره، هراسه و … بوده است.
شکل گیری گروه های همیار زنان سرپرست خانوار نیز یکی از راه های ارتقاء وضعیت زندگی و توانمندسازی این زنان است. راه اندازی گروه های همیار به منظور توان افزایی و توانمندسازی زنان برای توسعه اجتماعی، ظرفیت سازی، ارتقاء خودباوری و کاهش آسیب های اجتماعی و تغییر رویکرد حمایتی به توانمندسازی لازم است. عضویت در این گروه ها موجب عدم وابستگی به حمایت ها، افزایش خوداتکایی اقتصادی، روانی، اجتماعی بانوان و ارتقاء سطح آموزش ، مهارت ها و در نهایت اشتغال پایدار می گردد.
نظریه گروه های هميار:
گروههاي 7 الي 15 نفره از زنان كه با مشاركت و همياري و كمك به خود و يكديگر، در راستاي توانمندسازي خود و خانواده هايشان فعاليت مي كنند.
گروه هميار عبارت است از جمعي كه داراي كنش دو سويه، متقابل و افقي بوده و اغلب بين افراد با توانايي هاي كم و بيش يكسان يا كسانيكه بتوانند توانايي هاي همديگر را تكميل يا كمبودهاي يكديگر را جبران كنند.
در اين گروهها نقش ياري دهنده و ياري گيرنده به طور متناوب تغيير مي كند.
اين گروهها موجبات رشد فكري وافزايش اعتماد به نفس ومشاركت وهمكاري در زنان سرپرست خانوار را فراهم مينمايند
فعاليتهاي اقتصادي كه اعضاء گروه دارند باعث كسب درآمد و بهبود نسبي سطح رفاه دراين خانواده ها مي گردد.
ضرورت اجرای طرح
زنان بویژه زنان سرپرست خانوار از جمله گروه های آسیب پذیر اجتماع هستند که گاه عواملی چون طلاق، فوت و اعتیاد همسر، از کارافتادگی، رها شدگی موجب آسیب پذیرتر شدن این طیف میشود.
افزایش حقوق مستمری بگیران چهار گروه زیر فشار مالی زیادی بر دوش دولت داردکه عبارتند از:
گروه زنان سرپرست خانواده ای که همسر متوفی یا بیوه هستند، گروه ناشی از طلاق و گروه دارای همسر از کار افتاده و دختران خودسرپرست
چون فرد با آموزش یک مهارت و اخذ یک سرمایه کاری نمی تواند شغلی را ایجاد کند و در شرایط حاضر چون هزینه ها بالا رفته، روند توانمندسازی سازمان ها نیز به طور محسوس کاهش یافته است
اهداف کلی
– فراهم نمودن زمينه هاي مشاركت خدمت گيرندگان در حل مسائل اجتماعي –اقتصادي مربوط به خود و فراهم نمودن زمينه مناسب جهت توانمندسازي مادي و معنوي جامعه هدف.
– بالابردن سطح اعتماد به نفس و تقويت روحيه همكاري جمعي و مشاركتي بين اعضاء.
– افزايش احساس كفالت در اعضاء گروهها و فراهم نمودن بستر مناسب جهت تامين آسايش روحي و رواني.
– فراهم آوردن زمينه هايي كه جمعيت هدف بتواند توانايي هاي بالقوه خود را بالفعل نمايد.
– فراهم نمودن زمينه هاي مساعد جهت ارتقاء دانش و آگاهي خانواده براي شناخت بهتر مشكلات خود و مشاركت در حل آنها.
فراهم نمودن موجبات رشد شخصيت خدمت گيرندگان به منظور شناخت و درك بهتر از خود و ايجاد رابطه سازنده و خلاق با ديگر افراد جامعه.
– بالابردن سطح اعتماد به نفس و تقويت روحيه همكاري جمعي و مشاركتي بين اعضاء.
– افزايش سطح درآمد اعضاء و ارتقاء سطح كيفيت زندگي خانواده هاي آنان.
– فراهم آوردن زمينه هايي كه جمعيت هدف بتواند توانايي هاي بالقوه خود را بالفعل نمايد.
– تلاش درجهت كاهش هزينه هاي مالي دولت وجلوگيري ازطولاني شدن وابستگي افراد به حمايتهاي اقتصادي مستقيم.
– تلاش در جهت حل معضلات اقتصادي و مادي خود بدون تكيه بر منابع مالي دولت و رفع حوائج روزانه
نقش دولت
•قانون اساسی برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار و گسترش رفاه در افراد تحت پوشش مؤید تأمین رفاه اجتماعی برای آحاد جامعه است
•- اصل 21
•- بند”ه” و “و” ماده 9 قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمين اجتماعي.
•- برنامه هاي توسعه چهارم و پنجم.
•مؤلفه های پیشرفت، قدرت و عاملیت زنان در متن سیاستگذاری در برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران
مزیتهای اجرای طرح
· کمک به اقتصاد کشور
· ایجاد اشتغال و محرومیت زدایی
· کسب تجربه در پروژه های عملی
· آشنایی با فرصتهای شغلی و کار
· آشنایی با روال اداری
· آشنایی با چالشهای پیش روی هر کسب و کار
· آشنایی عملی با مباحث کسب و کارها
· بهره گیری از تجربیات کارافرینان موفق
فرایندهای اجرای طرح
· حساس سازی جمعیت هدف
· برگزاری جلسات توجیهی برای فعالیت گروهی
· انجام مصاحبه فردی با داوطلبین عضو گروه
· تشکیل پرونده گروه های همیار
· تشکیل اولین جلسه و تشریح اهداف، کارکرد و نقش گروه با مشارکت اعضاء
· بهره گیری از توانایی اعضاء و منابع اجتماعی موجود و انتخاب فعالیت گروه
· ثبت گروه و تشکیل دفتر ثبت و ضبط مالی گروه
· گذراندن دوره های آموزشی مرتبط
روش اجرای طرح
مددكاران مجري طرح به عنوان تسهيلگران اين فرايند، اقدامات لازم را انجام مي دهند و پس از بررسي وضعيت و شرايط افراد تحت پوشش و اخذ اطلاعات، مصاحبه و ساير اقدامات لازم، با برگزاري جلسات اطلاع رساني، به آگاه سازي و حساس نمودن افراد و خانواده هاي تحت پوشش مي پردازند و در مراحل بعدي شرايط تشكيل و فعاليت گروهها را با مشاركت فعال داوطلبين عضويت در گروهها فراهم مي آورند.
گروههاي همیار با بررسی علایق و توانمندي اعضا و شرایط بازار و انتخاب آموزش و فعالیت و رغبت درکار و تولید و ارتباط مستمر با کارشناسان بازاریاب جهت فروش و جذب مشتري تشکیل میگردند.
الزامات، پیش نیازها و امکانات لازم
· شناسایی فرصتهای مناسب تولید و بازار متناسب با نوع تولید اعضای گروه
· ارائه طرح اقتصادی متناسب با امکانات و برنامه‌ها برای ایجاد گروه
· ارائه آموزشهای مناسب و توانمندسازی
· کمک به راه اندازی و تجهیز و توسعه گروه
· رساندن گروه به شغلی باثبات و پایدار
سامانه نیازسنجی، آموزش و توانمند سازی:
گروه ها میتوانند ضمن استعدادیابی و امکان سنجی از دانش و تجربیات اعضا، با بهره برداری از بسترهای برگزاری دوره های آموزشی بصورت مجازی و وبیناری و تشکیل کنفرانسهای ویدئویی امکانات توسعه فردی و اجتماعی و شغلی مجریان طرح ها را فراهم نمایند.
برای مجریان سه نوع آموزشمقدماتی، مهارت آموزی و پایدارسازی باید انجام شود.
· الف- آموزشهای عمومی و مهارتهای پایه : مهارتهای رایانه، ارتباطات موثر و فنون مذاكره – خلاقيت و نوآوري – كارآفريني و مهارتهاي كسب و كار – خودباوری،استقلال طلبی، ایده های خلاقانه، مهارت هاي زندگي – مهارت هاي كنترل خشم و استرس و …
· ب- آموزشهای تخصصی (آنلاین و زنده ) : مديريت مالي و تأمين منابع كسب و كار، تكنيك هاي كار گروهي، مدیریت تولید، ارتقاء كيفيت محصولات، بسته بندی،و ..
· ج- برندینگ و اجرای کمپهای علمی و آموزش و تجاری: بازاريابي، فروش، برندسازی،
منافع حاصل از اجرای طرح
فعالیت‌های تخصصی تولیدی، توزیعی، خدماتیو چند منظوره در قالب تیم‌های پنج تا هفت نفره از جمله :
کاشت و کشت گیاهان دارویی، عرق‌گیری، رشته‌بری، قالیبافی،ملیله‌کاری و میناکاریريا، پرورش و توليد قارچ- توليد قالي ابريشمي- تاسيس مهد كودك- توليد رشته و ماكاروني–خياطي- پيتزا فروشي، تهيه ساندويچ- پخت و پز انواع كلوچه، نان و شيريني- خدمات كامپيوتري- بوفه مواد غذايي- فيلم برداري از مجالسو …
دپارتمان آموزش
قبل از اینکه فرد بهمجری معرفی شود نسبت به استعدادیابی او اقدام خواهد شد تا بتوان تعدادی دوره مقدماتی و آماده سازی جهت کسب و کار آموزش دادو نیاز های آموزشی جهت توسعه کسب و کار وی در آینده شناسایی گردیده و با کمک مربیان متخصص نسبت به توسعه وی اقدام نمود.
این امر باعث میشود نقاط ضعف و قوت افراد شناسایی شده و با هدایت درست و اصولی وی موجب تاب آوری بیشتر در کسب و کار گردد.
دپارتمان خدمات رفاهی
· پشتیبانی و تسهیل فرایند ها از ایجاد تا توسعه کسب و کار زنان ودختران سرپرست خانوار
· ایجادبازار وفروشگاههای مجازی و آموزش ساختغرفه،عکاسی،بارگذاری،عرضهوتحویل محصولات
· اجرای برنامه دیجیتال مارکتینگ وایجاد زمینه استفاده ازفضایمجازیبرایفروشوعرضهمحصولات
· راه اندازی (رادیو و تلویزیون) کارآفرینی با قابلیت پخش چندین ساعت برنامه زنده و پخش آنلاین همایشها ، مصاحبه و گفتگو با کارآفرینان برتر طرح ها و مشاوران و …
· ایجاد سامانه امتیازدهی و چند سطح فعالی برای ایجاد انگیزه در کاربران
دپارتمان کارآفرینی و اشتغال
· الف- ارائه مشاوره و راهبری جهت تاسیس شرکت، تهیه طرح تجاری، مشاوره اقتصادی، حمایت و پشتیبانی اطلاعاتی و مالی
· ب- ارائه میزکار مجازی با قابلیت دسترسی به امکانات مجازی یک دفتر کار از جمله سامانه ارسال و دریافت مکاتبات، فضای تبلیغاتی در باشگاه
سامانه و خدمات و امکانات تعبیه شده در سامانه که عبارت است از:
· نمایش طرح ها- نمایش مجریان طرح – نمایش گالری – بازدید های طرح – نمایش بروشور و شیوه همکاری در طرح – انجام ثبت نام اینترنتی در طرح
· نمایش شرایط شغلی بنگاه های اقتصادی و ثبت نام الکترونیکی علاقمندان کارجوبه همکاری با واحد
· معرفی مشاغل مستعد و آموزش و توانمندسازی علاقه مندان به شروع فعالیت در شغل مورد نظر
· معرفی مراکز راهبری شهرستان ها و خدمات ارائه شده در آنها
· لیست اعضای هیات، خدمات هیات نظارت، اخبار مربوط به فعالیت ها،
· جذب و بررسی طرح ها، آموزش و توانمند سازی راهبران، مشاوره بازاریابی و فروش محصولات،
· جذب و استخدام علاقه مندان به همکاری و مشارکت در پروژه های اشتغال.
سخن آخر اینکه
راه اندازی گروه های همیار به منظور توان افزایی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار برای توسعه اجتماعی، ظرفیت سازی، ارتقاء خودباوری و کاهش آسیب های اجتماعی و تغییر رویکرد حمایتی به توانمندسازی لازم است. عضویت در این گروه ها موجب عدم وابستگی به حمایت ها، افزایش خوداتکایی اقتصادی، روانی، اجتماعی زنان سرپرست خانوار و ارتقاء سطح آموزش و مهارت ها در ایشان می شود.
منافع و اهداف حاصل از راه اندازی گروه های همیار و آموزش و ترویج کارآفرینی صرفاً محدود به اشتغال و راه اندازی کسب و کار نیست، چرا که کارآفرینی به عنوان یک سبک از زندگی مطرح است که در تمامی ابعاد زندگی فردی، اجتماعی و سازمانی تک تک افراد جامعه کاربرد داشته و در صورت تبیین صحیح موضوع به گروه های همیار به عنوان والدین، شهروندان، کارمندان، مدیران، مسئولان و در نهایت کارآفرینان آینده کشور، در آینده نزدیک؛ به عنوان چرخ دنده های موتور توسعه اقتصادی کشور واقف بوده و بهترین عملکرد را جهت حل مسائل و مشکلات مربوط به آنان خواهند داشت. و این یعنی تحقق آرمان اتحاد ملی به منظور رسیدن به اهداف مشترک رشد و توسعه همه جانبه پایدار کشور.
زمانبندی پیشنهادی اجرای طرح
· تنظیم و امضای تفاهمنامه با سازمان و مددکاران و مراکز مشاوره و مثبت زندگی و سایر
· تهیه پوسترهای تبلیغاتی معرفی طرح “حساس سازی”
· اطلاع رسانی از طریق کانالهای ارتباطی و مراکز و مددکاران
· راه اندازی سیستم استعدادیابی و دبیرخانه مکاتبات مربوطه
· تهیه و ارائه طرح کسب و کار توسط افراد و غربالگری اولیه طرحها
· بررسی و انتخاب طرحهای ارائه شده شهرستانها و انتخاب گروه های همیار
· برگزاری دوره های آموزش قبل و حین و پس از راه اندازی کسب و کارهای مورد نظر
· مشاورات لازم جهت تیم سازی و طراحی سیستم و شبکه های ارتباطی و فروش محصولات
· راهنمایی و مدیریت تولید و فروش و برندسازی تولیدات از طریق اینترنت و فضاهای مجازی