مقدمه
سازمان بهزيستي كشور به عنوان اصلي ترين نهاد دولتي متولي رفاه و سلامت رواني اجتماعي كشور مطابق با احكام برنامه ششم توسعه جمهوري اسلامي ايران ، دارنده اصلي ترين زير ساخت هاي مشاوره و روانشناختي در كشور شناخته مي شود كه به ارائه خدمات تخصصي به منظور ارتقا سطح سلامت روان آحاد و كاهش آسيب هاي اجتماعي مي پردازد. در حال حاضر نيز با توسعه ماموريت ها و از طرفي افزايش نيازها، انتظارات و مطالبات جامعه، نيازمند تقويت و توسعه خدمات تخصصي با بهره مندي از ظرفيت هاي موسسات و واحدهاي غيردولتي است. در همين راستا به منظور ارائه متمركز خدمات سازمان بهزيستي، مراكز غيردولتي منجمله” مركز خدمات بهزيستي(+ زندگي)” راه اندازي گرديد . با عنايت به سياست معاونت مشاوره و امور روانشناختي در تقويت زيرساخت هاي علمي و اجرايي در قالب واحدها و مراكز غيردولتي ، به منظور تحكيم و تعالي جايگاه خانواده ازطريق اجراي برنامه هاي ارتقايي ، اين معاونت با نگاه تعاملي، شيوه نامه “پياده سازي برنامه هاي ارتقايي معاونت مشاوره و امور روانشناختي در واحدها و مراكز مجري منجمله، مراكز خدمات بهزيستي (+ زندگي)”، طراحي و تدوين نموده است . اين شيوه نامه در چارچوب شرح وظايف و اختيارات قانوني سازمان تدوين گرديده است كه مبناي كار استان خواهد بود.
تعاريف و اصطلاحات:
آموزش پيش از ازدواج:
آموزش پيش از ازدواج، به آموزش هايي اطلاق مي شود كه با هدف آماده سازي جوانان براي ازدواج ارايه مي شود و در انتخاب مناسب و صادقانه تر همسر موثر است. دوره آموزش پيش از ازدواج اين فرصت را قراهم مي سازد كه افراد در خصوص كسب داده هاي لازم براي ازدواج به تفحص بپردازند و مهارت هاي لازم در اين زمينه را آموخته و تمرين نمايند. اين آموزش ها با افزايش توانمندي هاي مورد نياز براي مديريت خانواده، به اتخاد تصميم آگاهانه در زمينه انتخاب همسر و ازدواج كمك مي كنند و در استحكام و ثبات ازدواج،كاهش طلاق و ارتقا كيفيت ازدواج موثرند.
آموزش زندگي خانواده:
آموزش زندگي خانواده، آموزشي پيشگيرانه در زمينه ازدواج و خانواده است كه بر پرورش روابط خانوادگي مثبت پايدار تاكيد دارد. اين آموزشها بهبود و افزايش آگاهي، اطلاعات و آموزش مهارتهاي را شامل ميشود كه از طريق آنها همسران توانمندي خود را در تعاملات بين فردي و عملكرد خود را به عنوان زوج در يك رابطه صميمانه غنا مي بخشند.
آموزشگران:
آموزشگران يا مربي مخاطبان به فردي گفته مي شود كه به مخاطبان يا گروه هدف آموزش ميدهد.
خدمات اجتماع محور:
شامل ارائه خدماتي تخصصي است كه منجر به ارتقاي سلامت روان در محله شود. اين خدمات شامل نيازسنجي و اولويت بندي مشكلات رواني – اجتماعي، تسهيل گري محلي، مصاحبه اوليه، ارجاع، حمايت گيري ، ايجاد تحرك در اجتماع محلي، ظرفيت سازي، تشكيل گروه هاي خوديار محلي آموزش محلي و برنامه ريزي محلي مي باشد.
تسهيل گري:
تسهيلگري راهي است براي رهبري بدون اينكه زمام امور بدست گرفته شود وظيفه تسهيلگر آماده كردن ديگران براي به عهده گرفتن مسئوليت است؛ كار تسهيلگر كمك به گروه است براي تعريف اهداف خود ،ارزيابي نيازهاي خود و هدايت بحث هاي گروهي.
: (CRM) سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور (CRM)سامانه اي است براي مديريت يكپارچه خدمات روانشناختي كشور باهدف مديريت، نظارت وگزارش گيري از فعاليتهاي مراكز و خدمات روانشناختي درايران ، اين سامانه باارائه ابزارهايي كارآمد سعي دارد تاراهكاري جامع، سريع ومطمئن براي مديران، مشاورين ومراجعان مراكزمشاوره و آموزشگران و تسهيل گران اقدامات اجتماع محور درسراسركشورايجاد نمايد.
مركز خدمات بهزيستي(+ زندگي):
مركزي غيردولتي است كه براساس بند ٤ ماده ٢٦ قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت، پروانه فعاليت دريافت و مجموعه اي از خدمات سطح يك سازمان بهزيستي در بستر فناوري اطلاعات و در راستاي بهتر زيستن آحاد جامعه ارايه مي شود.
برنامه هاي ارتقايي سلامت روان اجتماعي و بهبود كيفيت زندگي جامعه از جمله برنامه ها و فعاليت هاي ارتقاء سلامت رواني اجتماعي و بهبود كيفيت زندگي جامعه مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
١. برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان شامل:
– آموزش پيش از ازدواج
– آموزش زندگي خانواده
٢. اقدامات اجتماع محور در مراكز خدمات بهزيستي(+ زندگي)
الف) برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان (آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده)
نحوه انتخاب آموزشگران حوزه ازدواج و خانواه جهت آموزش د ر مراكز خدمات بهزيست ي(+ زندگي):
نحوه انتخاب آموزشگران حوزه ازدواج و خانواده جهت آموزش در واحدهاي مجري از جمله مراكز خدمات بهزيستي(+ زندگي)، از طروق ذيل صورت ميگيرد:
١. معرفي و انتخاب مدرس از بانك اطلاعاتي دو برنامه آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي ١٣٩٩ ) و آموزشگران واجد صلاحيت و پذيرفته /٠٥/ ٩٠٠ مورخ ٢٦ /٩٩/ خانواده (مكاتبه شماره ٥٦٩٨٣ شده در ارزي ابي شوراي عالي انقلاب فرهنگي در برنامه همكاري مشترك بين دستگاهي آموزش و مشاوره هنگام ازدواج وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، كه واجد شرايط اختصاصي ذيل مي باشند:
الف: آموزشگران مخاطب اصلي:
آموزشگران مخاطب اصلي با شرايط زير امكان پذير است:
١. حداقل ٣٠ سال سن
٢. ترجيحا متاهل
٣. داشتن ظاهري آراسته مطابق با شئونات اسلامي
٤. دارا بودن فن بيان و قدرت سخنوري و ارتباط با مخاطب
٥. داشتن حداقل مدرك كارشناسي ارشد روان شناسي يا مشاوره
٦. داشتن سابقة كار آموزشي حداقل ٢ سال در حوزه آموزش هاي سلامت روان
٧. گذراندن كارگاه هاي تخصصي مرتبط با ازدواج و خانواده(داراي گواهي معتبر و مورد تاييد سازمان بهزيستي)
٨. دارا بودن تاييديه علمي از معاونت امور فرهنگي و پيشگيري بهزيستي استان در صورتي كه مراكز و واحدهاي مجري از جمله، مراكز خدمات بهزيستي(+ زندگي) داراي افراد واجد صلاحيت شرايط اختصاصي بند الف باشند، اين افراد پس از معرفي كتبي(به همراه ليست و رزومه) توسط حوزه امور مرتبط با مراكز خدمات بهزيستي(+زندگي) به معاونت پيشگيري، مي توانند با طي مراحل ذيل جز بانك اطلاعاتي آموزشگران مخاطب اصلي معاونت مشاوره و امور روانشناختي ولي مستقر در مراكز مجري منجمله مراكز خدمات بهزيستي(+ زندگي) استان قرار گيرند:
آموزش پيش از ازدواج و (Training of Trainers T.O.T) ١. گذراندن موفقيت آميز ٣ دوره آموزشي ٢٤ ساعت
آموزش زندگي خانواده معاونت مشاوره و امور روانشناختي (مطابق با دوره ها و سرفصل هاي معرفي شده توسط معاونت مشاوره و امور روانشناختي)
٢. شركت در دوره كارورزي به شرح ذيل:
– شركت در برگزاري ٢ دوره آموزشي ١٦ ساعت آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده معاونت مشاوره و امور روانشناختي به عنوان كمك مدرس آموزش مخاطب اصلي به همراه مدرس اصلي
– برگزاري ٢ دوره آموزشي ١٦ ساعت آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده معاونت مشاوره و امور روانشناختي، تحت نظارت مدرس اصلي و دريافت تاييديه برگزاري از مدرس اصلي
٣. شركت در دوره نشست ارزيابي با حضور مدرس اولويت دار استاني و موفقيت در نشست ارزيابي
تبصره ١: در صورت برگزاري نشست ارزيابي براي ساير آموزشگران استاني، بانك اطلاعات آموزشگران جديد ملاك قرار مي گيرد، تا پيش از به روز شدن بانك اطلاعاتي، كارشناس مسئول ازدواج و خانواده مي تواند از آموزشگراني كه در نشست ارزيابي شركت نكرده اند؛ ولي واجد صلاحيت و داراي سابقه همكاري فعال با معاونت مشاوره هستند، به عنوان آموزشگر مخاطب اصلي معرفي نمايند.
تبصره ٢: در استان هاي كم برخوردار كه محدوديت منابع انساني واجد شرايط وجود دارد، بهره گيري از نيروي با مدرك كارشناسي(كارشناس مجرب) امكان پذير است.
تبصره ٣: در استان هاي كم برخوردار كه محدوديت منابع انساني واجد شرايط وجود دارد، بنا به صلاحيت استان در كميته استاني (متشكل از معاونت پيشگيري، كارشناس ازدواج و خانواده معاونت پيشگيري، مدرس اولويت دار استاني)، با لحاظ كردن بلوغ اجتماعي و رواني، دارا بودن سابقه درخشان تحصيلي، دارا بودن توانمندهاي اجتماعي، آموزشي، فرهنگي و ….. در خصوص افراد كمتر از ٣٠ سال و داراي سابقه آموزشي كمتر از ٢ سال، تصميم گيري صورت پذيرد.
تبصره ٤: مدرس اصلي بايستي جز تيم مدرسين اولويت دار استاني، اولويت ١ تا ٣ باشد.
شرح وظايف ارايه دهندگان خدمات برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان:
شرح وظايف آموزشگران آموزشهاي ازدواج و خانواده:
١. برگزاري كارگاههاي آموزشي ازدواج و خانواده(مطابق با دستورالعمل و ساعت استاندارد ١٦ ساعته)
تبصره ١: مجموع ساعات آموزشي جهت ارائه خدمات آموزشي ١٦ ساعت در نظر گرفته شده است كه مي تواند در يك دوره آموزشي و يا مجموعه اي از برنامه هاي آموزشي تامين گردد.
٢. ارائه فعاليت و كارگروهي در كارگاه مرتبط با موضوع جلسه
(١٣٩٨/٠٤/ ٩٠٠ مورخ ٢٢ /٩٩/ ٣. ثبت داده ها بر اساس فرم هاي ابلاغي(مكاتبه شماره ٥٠٦١٧
(١٣٩٨/٠٤/ ٩٠٠ مورخ ٢٢ /٩٩/ ٤. ثبت مشخصات و ارزيابي شركت كنندگان در كارگاه(مكاتبه شماره ٥٠٦١٧
(١٣٩٨/٠٤/ ٩٠٠ مورخ ٠٩ /٩٩/ ٥. استفاده از محتوي ارائه شده از سوي سازمان(مكاتبه شماره ٤٣٨٢٥
شيوه اجراي برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان:
شيوة اجرا برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان (آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده ) بر مبناي آموزش چهره به چهره در گروه هاي آموزش تدوين شده است. جلسات با شركت حداقل ١٠ و حداكثر ٣٠ نفر برگزار مي گردد .
مكان آموزش بايستي از آرامش كافي براي بحث و گفتگو برخوردار بوده و به دور از عوامل مخل باشد . ترتيب نشستن شركتكنندگان به گونه اي باشد كه امكان ارتباط چهره به چهرة همه شركت كنندگان فراهم شود (گرد يا نعلي شكل ).
(T.O.T) جلسات آموزشي دو ساعته و هفتگي براي مخاطب اصلي پيشنهاد مي شود. كارگاه هاي آموزشي تربيت آموزشگر به دو صورت، كوتاه مدت ٢٤ ساعت و بلند مدت ٣٢ ساعت برگزار ميگردد.
اما در شرايط بحراني و خاص مانند همه گيري بيماري واگير (شيوع كوويد ١٩ )، آموزش ها به شيوه هاي ذيل قابل اجرا است:
١. حضوري:
دوره آموزشي حضوري، با رعايت با پروتكل هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزشي و با رعايت فاصله گذاري فيزيكي حداقل يك متر، با مدت زمان آموزشي، هر جلسه حداكثر ٢ ساعت، به شرح ذيل برگزار گردد:
١. منطقه سفيد با حداكثر % ٦٠ استاندارد آموزشي شركت كنندگان( به عبارتي ١٨ نفر)
٢. منطقه آبي و زرد با حداكثر % ٤٠ استاندارد آموزشي شركت كنندگان( به عبارتي ١٢ نفر)
٣. منطقه نارنجي و قرمز تا تغيير وضعيت، دوره آموزش حضوري برگزار نگردد.
تبصره ١: منظور از استاندارد آموزشي اين است كه حداكثر شركت كننده در كارگاه آموزشي حداكثر ٣٠ نفر مي باشد.
تبصره ٢: براي تامين ميزان ساعات آموزشي(يك دوره ١٦ ساعت آموزشي)، صرفاً روزانه يك جلسه ٢ ساعت برگزار گردد.
تبصره ٣: كليه اطلاعات مربوط به دوره هاي آموزشي بايستي پس از راه اندازي سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور، در سامانه ثبت و تاييديه لازم را دريافت نمايند.
تبصره ٤ : سامانه ذي ربط مربوط به آموزش ها در سه ماه دوم سال قابل بهره داري است.
٢. غيرحضوري:
دوره آموزشي غيرحضوري به صورت آنلاين و يا آفلاين از قبيل:
١. تشكيل گروههاي آموزشي مجازي غيرحضوري و يا وبگاه هاي دولتي در كميته سلامت استان و ارائه مطالب آموزشي با حضورآموزشگران حوزه ازدواج و خانواده؛
٢. مكاتبه با دانشگاه ها، مدارس و مراكز آموزشي جهت آموزش مجازي آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده؛
٣. برگزاري دوره هاي آموزشي به صورت اسكاي روم( كه امكان برگزاري به صورت وبينار، آموزش آنلاين و جلسات وب كنفرانس را فراهم مي كند)و ساير فضاها و نرم افزارهاي مجاز داخلي؛
٤. و ساير روش هاي آموزش هاي غير حضوري” تهيه و توزيع سي دي هاي آموزشي در حوزه آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده توسط مراكز به جامعه هدف برنامه”.
تبصره ١: كليه اطلاعات مربوط به دوره هاي آموزشي بايستي پس از راه اندازي سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور، در سامانه ثبت و تاييديه لازم را دريافت نمايند.
تبصره ٢: براي برگزاري دوره ها به صورت غيرحضوري، توصيه مي شود، از فضاي مجازي سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره پس از راه اندازي، استفاده گردد.
تبصره ٣: سامانه ذي ربط مربوط به آموزش ها در سه ماه دوم سال قابل بهره داري است.
نحوه رصد آموزش هاي غيرحضوري:
تعريف نام كاربري و رمز ورود ويژه براي هر شركت كننده (در آموزش آنلاين براي مثال اسكاي روم)
ذخيره پيام هاي رد و بدل شده در اسكاي روم، امكان ذخيره كردن و بازپخش دوره آموزشي برگزار شده (ذخيره كردن دوره هاي آموزشي امكان تهيه بانك محتواي آموزشي را فراهم مي آورد)
ضبط دوره هاي برگزارشده در نرم افزارهاي مجاز داخلي ( با برنامه ضبط كننده صفحه)
برگزاري آزمون پاياني و يا پيش-پس آزمون در دوره زماني و دفعات مشخص
تكميل فرم هاي نظرسنجي در پايان دوره
امكان رصد ميزان شركت كنندگان در دوره هاي آموزشي و استفاده كنندگان از محتواي آموزشي بارگذاري شده(آفلاين) در سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور
مدت زمان برگزاري جلسات آموزشي برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان:
برگزاري جلسات برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان (آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده) براي مخاطب اصلي به دو شيوه ذيل قابل برگزاري است:
١. برگزاري ١٦ ساعت آموزش ( ٨ جلسه ٢ ساعته يا ٤ جلسه ٤ ساعته)
٢. برگزاري ٤ ساعت آموزش ( ٢ جلسه ٢ ساعته يا ١ جلسه ٤ ساعته)
تبصره ١: استان موظف است حداقل 50% آموزش ها را ١٦ ساعته برگزار نمايد؛ مشروط بر اينكه دوره هاي برگزار شده كمتر از ٥ دوره و بالاتر از ١٥ دوره در سال نباشد.
تبصره ٢: در شرايط خاص و بحراني مانند شيوع بيماري همه گير و ….. الزامي به برگزاري دوره آموزشي ١٦ ساعت نيست.
تبصره ٣: در برگزاري دوره هاي ٤ ساعته، سرفصلهاي آموزشي با توجه به نيازسنجي آموزشي، بافت فرهنگي- اجتماعي از پكيج آموزشي معرفي شده، توسط كارشناس مسئول ازدواج و خانواده و آموزشگران استان (بانك اطلاعاتي آموزشگران) معاونت مشاوره و امور روانشناختي تعيين مي گردد.
فرايند برگزاري دوره آموزشي با سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور:
١. اعلام فراخوان توسط مركز و ثبت دوره هاي مدنظر در سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور
٢. ثبت نام متقاضيان از طريق سايت و يا ثبت نام متقاضيان توسط مركز در سامانه
٣. تاييد كارشناس ذيربط استان/شهرستان
٤. تشكيل دوره به صورت آفلاين يا آنلاين
٥. صدور گواهي ( قابل دريافت از سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور توسط شخص)
٦. تاييد نهايي كارشناس براي دوره هاي با حمايت سازمان جهت پرداخت حق الزحمه يارانه آموزشي
تبصره ١: آموزش آنلاين مي تواند در سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور يا فضاي مورد تاييد (با ثبت مستندات ) برگزار گردد.
تبصره ٢: سامانه ذي ربط مربوط به آموزش ها در سه ماه دوم سال قابل بهره داري است.
پايش و ارزيابي برنامه پايش و ارزيابي برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان (آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده ) با استفاده ازروش هاي ٤ گانه زير:
(Pretest- Posttest) ١. ارزيابي تغيير دانش: با استفاده از پرسشنامه پيش آزمون و پس آزمون
٢. ارزيابي نگرش: به شيوه خودارزيابي و استفاده از روشهاي كمي انجام ميگيرد.
٣. بررسي روند اجرا: با استفاده از چك ليست پايش و نيز نظرسنجي از شركت كنندگان
٤. ارزيابي خدمات ارائه شده: بر اساس چك ليست استقبال از جلسات آموزشي و سنجش تمايل به شركت در دوره هاي آموزشي و فعاليت هاي مبتني بر آن
نظارت:
١. نظارت بر روند و كيفيت برگزاري دوره آموزشي و دريافت گزارش تفصيلي در خصوص نحوه اجرا و اثربخشيدوره آموزشي از طريق تكميل فرمهاي نظرسنجي
٢. نظارت بر مستندات برگزاري دوره هاي آموزشي( شامل، فرم مشخصات شركت كننده دوره، مشخصات استاد،صورت جلسه حضور استاد و شركت در كارگاه، عكس و فيلم)
٣. نظارت سوپروايزري اجتماع محور
٤. بازديد طبق چك ليست نظارت
سطوح نظارت:
نظارت و پايش بر اجراي صحيح برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان(آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده)، توسط كارشناس/ كارشناسان معاونت مشاوره و امور روانشناختي توسعه پيشگيري(نظارت تخصصي) در تعامل با كارشناس معاونت تامين و توسعه مراكز خدمات بهزيستي(+زندگي)(نظارت عمومي) در دو سطح صورت ميگيرد:
نظارت استاني: توسط كارشناس/ كارشناسان مسئول معاونت مشاوره و امور روانشناختي توسعه پيشگيري استان(نظارت تخصصي) در تعامل با كارشناس امور مرتبط با مراكز خدمات بهزيستي(+زندگي)(نظارت عمومي) بر عملكرد شهرستان در اجراي برنامه مذكور صورت ميگيرد.
نظارت ستادي: توسط كارشناس/ كارشناسان مسئول معاونت مشاوره و امور روانشناختي توسعه پيشگيري ستاد(نظارت تخصصي) در تعامل با كارشناس معاونت تامين و توسعه مراكز خدمات بهزيستي(+زندگي)(نظارت عمومي) بر عملكرد استان در اجراي برنامه مذكور صورت ميگيرد.
فرايند نظارت:
نظارت بر عملكرد اجراي صحيح برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان(آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده)، توسط كارشناسان ستادي و استاني با تحليل عملكرد اجراي برنامه به منظور بررسي علل كاهش و افزايش عملكرد، مبتني بر سامانه، تماس تلفني با كارشناس برنامه، و مكاتبه با استان و شهرستان صورت ميگيرد.
نظارت بر اجراي صحيح برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان(آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده)، در چندين سطح صورت مي گيرد:
١. برگزاري جلسه ويدئو كنفرانس با كارشناس برنامه در استان و پاسخگويي به سوالات احتمالي و ارائه توضيح در خصوص نحوه اجراي صحيح برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان(آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده) و درخواست توضيح علل كاركرد پايين/ كاركرد نامتعارف بالا
٢. مكاتبه با استان و درخواست ارسال گزارش و مستندات به منظور اجراي صحيح برنامه هاي آموزشي حوزه سلامت روان(آموزش پيش از ازدواج و آموزش زندگي خانواده) و توضيح علل كاركرد پايين/ بالا
٣. بازديد حضوري در استان
مستندسازي:
(١٣٩٨/٠٤/ ٩٠٠ مورخ ٢٢ /٩٩/ ١. ثبت داده ها بر اساس فرم هاي ابلاغي(مكاتبه شماره ٥٠٦١٧
(١٣٩٨/٠٤/ ٩٠٠ مورخ ٢٢ /٩٩/ ٢. ثبت مشخصات و ارزيابي شركت كنندگان در كارگاه(مكاتبه شماره ٥٠٦١٧
تبصره ١: كليه اطلاعات مربوط به دوره هاي آموزشي بايستي پس از راه اندازي سامانه مديريت يكپارچه مراكز مشاوره كشور، در سامانه ثبت و تاييديه لازم را دريافت نمايند.
تبصره ٢ : سامانه ذي ربط مربوط به آموزش ها در سه ماه دوم سال قابل بهره داري است. مورد قابل تاكيد در صورت ضرورت مداخلات روانشناختي به افراد متقاضي دوره هاي آموزشي حوزه سلامت روان، مراكز خدمات بهزيستي (+زندگي)، مكلف و موظف هستند، افراد متقاضي را به مراكز مشاوره و امور روانشناختي در سطح استان/شهرستان ارجاع دهند و اطلاعات مرتبط به ارجاع را جمع بندي و به معاونت پيشگيري ارائه نمايند.
ب)اقدامات اجتماع محور در مراكز خدمات بهزيستي (+ زندگي) از مراكز خدمات بهزيستي(+زندگي)، مي توان به عنوان فرصتي براي مدل سازي اقدام هاي اجتماع محور سلامت روان و نظارت از طريق نظام سوپروايزري بهره برد. خدمات سلامت روان محلي، شامل ارائه هر گونه خدمات نيمه تخصصي است كه منجر به ارتقاي سلامت روان در محله شود .
اين خدمات شامل موارد ارجاع، ارتباطات محلي، كاهش استرس هاي محلي، آموزش محلي، برنامه ريزي محلي ، پروژه نويسي و مديريت مورد است. اين مراكز دسترسي مردم و مناطق شهري و روستايي كمتر برخوردار به خدمات سلامت روان كه مبتني بر ديدگاه سلامت روان، روان شناسي و مشاوره اجتماع نگر را تسهيل مي نمايد.
در اين روش كارشناس فعالانه به سوي مردم رفته و با استفاده از مهارت هاي تسهيل گري و حمايت گيري منجر به اجراي برنامه هاي سلامت روان توسط مردم مي گردد . در حقيقت تاسيس مراكز خدمات بهزيستي (+زندگي)، به منظور ارائه خدمات جامع و يكپارچه سلامت روان و مراقب هاي اجتماعي به صورت جامعه محور است كه با توجه اقدام هاي آموزشي و اجرايي انجام شده مي توان از آن به عنوان فرصتي براي مدل سازي اقدامات اجتماع محور سلامت روان بهره جست.
از اينرو بنا به ضرورت استفاده حداكثري از ظرفيت هاي مراكز خدمات بهزيستي (+زندگي)، در راستاي ارائه بهترين خدمات به گرو هاي هدف و نظر به آموزش هاي برگزار شده و تسلط كامل كارشناسان حوزه مشاوره در بخش اجتماع محور سلامت روان و نظارت از طريق سوپروايزري، موارد ذيل در ارايه خدمات اجتماع محور “در حوزه سلامت روان محلي”پيشنهاد مي گردد كليه اقدامات اجتماع محور ارتقاي سلامت روان توسط افراد واجد صلاحيت (تحصيلات مرتبط، دوره ديده و …) و براساس آيين نامه و پروتكل مدون با نظارت كارشناس مشاوره استان انجام مي گردد .
پيشنهاد مي گردد اقدام هاي اجتماع محور ارتقاي سلامت روان در مراكز مثبت زندگي با مدل ذيل صورت پذيرد:
١- نيازسنجي محلي توسط مراكز مثبت زندگي
٢- طراحي/ سفارش پروژه مداخله اجتماع محور محلي
٣- اجراي پروژه اجتماع محور توسط تسهيل گر دوره ديده بر اساس پروتكل ها و زير نظر سوپروايزر استان(مكاتبه (١٣٩٥/٥/ ٧٠٠ مورخ ٢٤ /٩٥/ شماره ٦٨٠٢٤ ٩٠٠ مورخ /٩٤/ ٤- ارائه نتايج پروژه اجتماع محور سلامت روان بر اساس فرم هاي مصوب(مكاتبه شماره ١٢٠٤٢٨ ٩٤ ) به مراكز مثبت زندگي و بهزيستي شهرستان /٤/١٧