صنایع دستی آذربایجان غربی و ارومیه

جذابیت های خاصی در هر یک از استان های کشور وجود دارد که می تواند محکم ترین دلیل برای رقم خوردن یک سفر لذت بخش باشد. استان آذربایجان غربی یکی از استان های سرد و کوهستانی به شمار می رود که در شمال غرب کشور واقع است و مرکز آن شهر ارومیه می باشد. این استان به واسطه داشتن مرز مشترک با کشورهای آذربایجان و ترکیه و عراق و گذرگاه مرزی بازرگانان از مهم ترین نقاط گمرکی کشور محسوب می شود.

وجود قومیت های مختلف از جمله کرد، ترک، ایلات و عشایر و روستاهای متعدد باعث شده است که صنایع دستی در حوزه های مختلف در این منطقه رایج باشد.

از جمله صنایع دستی معروف این استان می توان به صنایعی همچون حصیر بافی، قالی بافی، گلیم بافی، منبت کاری، پارچه های رودوزی شده و … اشاره کرد. چنانچه تمایل به آشنایی هر چه بیشتر با صنایع دستی استان آذربایجان غربی دارید

در این بخش از فرهنگ و هنر نمناک با ما همراه باشید.

قالی بافی

هنر قالی بافی در جای جایِ کشورمان ایران آثار بی نظیری به جا گذاشته است که آذربایجان غربی نیز از این امر مستثنی نیست و یکی از قطب های مهم قالیبافی به شمار می رود. فرش ها و تابلو فرش های زیبایی که در شهر خوی توسط هنرمندان بافته می شوند به قدری جذابیت دارند که تمامشان به خارج از کشور صادر می شوند، طرح ماهی یکی از معروف ترین فرش های ریزبافت بین مشتریان می باشد.

پیکر تراشی

پیکر تراشی هنری است که در آن به ساخت مجسمه های سنگی یا چوبی می پردازند که یکی از رایج ترین و قدیمی ترین هنرهای دستی آذربایجان غربی به شمار می رود، در این صنعت جذاب هنرمندان، مجسمه هایی در اشکال مختلف به طور بی نظیری خلق می کنند که در نوع خود بسیار جالب هستند. در هنر پیکر تراشی ارومیه جنس مجسمه ها از چوب است.

منبت کاری

از صنایع دستی قدیمی ارومیه که قدمت آن نزدیک به یک قرن می باشد منبت کاری نام دارد. هنرمندان این عرصه با ذوق هر چه تمام نقوش برجسته ای را روی چوب ها اجرا می کنند و آثار خارق العاده ای را بوجود می آورند. آنها در فصل پاییز و زمستان دقیقاً زمانی که درختان برش می خورند چوب های لازم را از سنندج خریداری می کنند، چراکه این منطقه دارای چوب های بسیار مناسب و خوش رنگی است.

ظریف کاری روی چوب

با استفاده از به کارگیری این هنر طبق یک طرح و شکل مشخص قطعات چوبی را به واسطه یک چسب روی یک شی قرار می دهند. در این هنر از چوب های درخت گلابی، صنوبر، سنجد، گردو و سرو به کار می گیرند.

انواع لوازمی همچون جعبه شکلات خوری، جعبه سیگار، جعبه لوازم آرایش، جا دستمال کاغذی با استفاده از این هنر ساخته و تولید می شوند. این هنر تقریباً شبیه به منبت کاری است و از لوازم مخصوصی برای برش و چسباندن استفاده می کنند.

گلیم بافی

در آذربایجان غربی نیز بافت گلیم متعلق به صدها سال پیش است که توسط روستاییان به روشهای سنتی انجام می گرفته است به طوری که با دست اقدام به تبدیل کردن پشم به نخ و سپس آنها را رنگ آمیزی می کردند. البته ناگفته نماند که این نوع رنگرزی به خاطر کمیاب بودن و سختی کار جای خود را به نخ هایی داده است که با مواد شیمیایی رنگ شده اند.

رنگرزی و چاپ های سنتی

رنگرزی یکی دیگر از صنایع دستی آذربایجان غربی به شمار می رود که بسیار معروف است. باید بدانید تمام فراورده هایی که به وسیله قالب، قلم مو و شابلون رنگ آمیزی می شوند جزو چاپ های سنتی به شمار می روند ک زمینه رنگرزی عمده ترین فعالیت در آذربایجان غربی است.

رودوزی

رودوزی های استان آذربایجان غربی در حوزه «ممقان دوزی» اجرا می شود و در انحصار دختران و زنان خانه دار می باشد. مواد اولیه ای که در این هنر مورد استفاده قرار می گیرد پارچه و نخ ابریشم رنگین می باشد و بیشترین محصولات آن در تهیه کلاه خلاصه شده است اما اخیراً موارد دیگری نیز همچون کفش، زیر لیوانی، رومیزی، کمربند و جلیقه به تنوع محصولاتش اضافه شده است.

حصیر بافی

حصیربافی نیز جزو معروف ترین صنایع دستی استان آذربایجان غربی به شمار می رود. همانطور که میدانید در این صنعت از الیاف و گیاهان استفاده می شود و هنرمندان این عرصه با استفاده از آنها لوازم مختلفی همچون زنبیل حصیری، سفره حصیری، پارتیشن های حصیری، بامبو، مروار و … تولید می کنند.

عشایر و روستا نشین ها و ساکنان شهرها بیشترین نقش را در تولید صنایع دستی اردبیل دارند. از معروفترین و با سابقه ترین صنایع دستی اردبیل میتوان به گلیم بافی، جاجیم بافی و قالی بافی اشاره کرد. که گلیم بافی از اهمیت زیادی برخوردار است. زمینه ی فرش های بافته شده توسط فرشبافان را نقش شکسته و اسلیمی تشکیل می دهد.

از طرح های برجسته و مهم میتوان به طرح تک گل، ستاره، طرح قیچی، وان، ریز ماهی، هریس، کله قوچ، زیر خاکی، زرین قلم، لچک ترنج، طرح قره باغ اشاره کرد. حدود ٨٠ درصد از فرش های شهرستان اردبیل به کشورهایی همچون آلمان، ژاپن، فرانسه و ایتالیا صادر می شود.

قلاب دوزی، جوراب های پشمی، خورجین بافی، نقره کاری، شال بافی، قلمزنی، خاتم کاری و صنایع چوبی و فلزی و سفال گری از دیگر صنایع شهرستان اردبیل می باشد. با ما در این بخش از فرهنگ و هنر نمناک همراه باشید تا صنایع دستی استان اردبیل آشنا شوید.

قالی بافی

هنر قالی بافی همزمان با به روی کار آمدن پادشاهی صفویه در این منطقه به وجود آمده است و بعد ها در زمان جنگ جهانی دوم و با الگوپذیری از طرح ها و متدهای قفقازی و تبریزی به تدریج در مسیر رشد و بالندگی قرار گرفته است.

قالی معروف از محل دفن شاه اسماعیل کشف شده و گواه بر این ادعا که هنر قالی بافی دارای قدمت بالایی است میباشد. نقوش بکار رفته در این قالی ترنجدان است و از جنس ابریشم با گره های فارسی می باشد و طرح ایجاد شده که باعث آرامش بیننده می گردد. از طرح های دیگر بکار رفته در قالی اردبیل می توان به ترنجدار، ظل السلطان، مشایخی، هراتی و گلدانی اشاره کرد.

ورنی

ورنی نوعی زیر انداز می باشد که مختص اردبیل است. نام دیگر این هنر گلیم سوزنی می باشد که از جنس ابریشم یا پشم، بر روی دارهای عمودی بافته می شود که به آن گلیم فرش نما یا شبه قالی نیز گفته میشود.

هنر ورنی بافی از هنرهای متعلق به آل سون ها و عشایر ارسباران است که از آن به عنوان رختخواب پیچ رو انداز و زیر انداز نیز استفاده می کنند. نقوش بکار رفته در ورنی اغلب طرح حیوانات محلی و وحشی و اشکال هندسی و… می باشد.

پلاس بافی

پلاس را هم می توان به عنوان زیر انداز و هم به عنوان خورجین یا سجاده استفاده کرد. پلاس از نظر مادی نسبت به گلیم ارزش کمتری دارد. از لحاظ ظاهری به گلیم درشت بافت شبیه می باشد. از نظر مقایسه با جاجیم هم شبیه به هم هستند با این فرق که خطوط بکار رفته در جاجیم به شکل عمودی است ولی در پلاس افقی می باشد و نخ بکار رفته از جنس پشم می باشد.

تذهیب هنر

به آراستن کتاب و نوشته ها تذهیب می گویند و از خانواده هنرهای مستظرفه می باشد یعنی از لحاظ هنری بیشتر اهمیت دارد تا از لحاظ صنعتی. در کتاب های مهم بعد از متن، تزئین کتاب در الویت قرار دارد.

هنرمندان اردبیلی به هنر تزئین کتاب با طلا کاری و نگارگری و طراحی نقش های اسلیمی و ختایی معروفند و از رنگ های لاجوردی و نیلی و رنگ های آبی و طلایی بیشتر استفاده می کنند و طرح های بکار رفته گل و گیاه و اشکال هندسی می باشد.

مسند بافی

از دیگر زیر اندازهای دستباف مسند بافی است که همچون گلیم بافته می شود. مرکز بافت مسند بخش نمین است و چون این بخش کوهستانی است و شرایط برای کشاورزی مساعد نیست لذا به مسندبافی روی آورده اند این هنر در کشورهای اروپایی همچون آلمان طرفداران زیادی دارد. طرح و نقش بکار رفته در مسند بافی، قره باغی، گلدانی، گانگال، سه پایه و قاپاق است و از رنگ های گیاهی بیشتر استفاده می کنند.

سازهای سنتی

از هنرهای سنتی مردم اردبیل نواختن ساز است که بیشتر خودشان این سازها را از درخت توت، گردو، شمشاد و… می سازند. بهترین نوع این سازها تنبک، کمانچه، سنتور، دو تار، سه تار و سنتور است. البته خطاطی، نقاشی، معرق و خاتم نیز در ساخت این سازها کاربرد دارد. ساخت سازها ی سنتی در شهرهای اردبیل، مشکین شهر و خلخال رایج است.

عروسک سازی

عروسک سازی جزو هنرهای قدیمی و نمادین در ایران می باشد که هم اکنون نیز در اردبیل بافت عروسک رواج دارد و در لباسه ای محلی و در طرح های گوناگون بافته میشود. از عروسک های معروف اردبیل می توان “تکم” را نام برد. در روزهای عید در کوچه و محله های شهر و روستا تکم گردانی انجام می شود که آمدن بهار را خبر می دهد.

اجاق قراقی

اجاق قَراقی صنعت دستی از جنس پشم می باشد که برای مراقبت از فرش ها در مقابل صدمه و آلودگی بافته می شود. بافت این نوع پارچه در دشت مغان استان اردبیل رواج دارد. این پارچه شبیه گلیم است و نقش و طرح به کار رفته در آن هندسی و منظم است.

اجاق قراقی در قدیم به شکل نعل اسب بافته میشد اما با گذشت زمان به شکل مستطیل بافته میشود. این نوع زیر انداز برای محفاظت فرش از منقل و یا اجاق بکار برده می شود و برای همین به آن اجاق قراقی می گویند.

خراطی

در این هنر چوب را با استفاده از حرکت دورانی تراشیده و در آن فرو رفتگی و خراشیدگی ایجاد می کنند. در هنر خراطی چوب هر چه قدر محکم تر و فشرده تر باشد محصول به دست آمده بادوام تر و ظریف تر خواهد بود.

برای خراطی از چوب درختان زبان گنجشک، گردو، توسکا، نارون، لوازمی مانند قلیان، میز، مبلمان، عصا، وردنه، صندلی و آباژور درست می کنند. خراطی در سرعین اردبیل محبوبیت بیشتری دارد، در گشت و گذار در بازارهای اردبیل میتوانید این لوازم زیبا را مشاهده کنید و لذت ببرید.

گلیم بافی

از محبوب ترین و قدیمی ترین هنرهای اردبیل میتوان به گلیم بافی اشاره کرد که سابقه ی آن به دوران اشکانیان می رسد و در سه نوعِ ورنی، برجسته و ساده بافته می شود. اصلی ترین مراکز تولید گلیم، شهرهای عنبران، مغان و اطراف آن است.

نقش گردونه مهر، اژدها، خرچنگ، سماور، سینی و یا نقش های ذهنی بیشترین نقش و طرح های مورد استفاده در بافت گلیم است. در بافت گلیم از نخ های پنبه ای تاب دار برای تارهای آن و از پشم های رنگارنگ و ابریشم برای پود گلیم استفاده می کنند.

منبت کاری

از هنرهای سنتی و قدیمی اردبیل که بر روی چوب انجام می شود منبت کاری است. که برجستگی هایی مانند گل و گیاه بر روی چوب ایجاد می کنند اصلی ترین ماده بکار رفته در این هنر چوب است. در این هنر استحکام چوب های مورداستفاه بسیار مهم است. درختان گردو، شمشاد، بادام و گلابی بیشترین استفاده را دارند.

سفالگری

سفالگری در اردبیل دارای سابقه ای طولانی است و زمان آن به دوران اشکانیان بر می گردد. هنرمندان اردبیلی از خاک رس به دلیل خالصی کم و چسبندگی زیاد گِل درست می کنند و با دستان ماهر و هنرمندشان گِل را به شکل هایی مانند مجسمه، کاسه، لیوان، کوزه، درست می کنند. سپس سفال ها را در کوره قرار داده تا رنگ طبیعی آن به شکل قرمز در آید و در آخر گل پخته شده که بدون لعاب است و استفاده های زیادی دارد.

جاجیم بافی

اهالی زبر دست خلخال و روستاهای اطراف به بافت جاجیم های ساده و گلدار مشغولند. در قدیم از جاجیم به عنوان زیر انداز استفاده می شد اما امروزه از آن بیشتر برای رو کرسی، روتختی، روپشتی، پادری، سجاده و تزئینی استفاده می شود.

ماده ی اصلی برای بافت جاجیم، پشم گوسفند است و برای همین بافتی تقریبا کلفت دارد. مهمترین نقش های بافت جاجیم گوشواره، نگین انگشتر، گل بادامی می باشد. جاجیم هایی به ابعاد ٩٠ در ١٢٠ متر در بازارهای اردبیل به فراوانی یافت می شود.

سوزن دوزی (رو دوزی)

از ظریف ترین صنایع دستی می توان به سوزن دوزی اشاره کرد که برای زیبایی و تزئین پارچه با نقوشی مانند گل، غنچه طرح هایی ایجاد می کنند که در زمره ی هنرهای تجملی و ترئینی می باشد و با نخ های رنگی و با قلاب انجام می شود.

چنته

چنته نوعی کیف است که از مهم ترین صنایع دستی اردبیل محسوب میشود، چنته مانند قالی از پشم گوسفند درست می شود؛ ولی در ابعاد و اندازه با قالی متفاوت است. برای بافت چنته دو فرش کوچک در اندازه های ٣٠ در ۴٠ سانتی متر بافته و بعد سه طرف آن را با کمال ظرافت به هم وصل کرده و در آخر قسمت تحتانی آن چند تا منگوله رنگی آویزان می کنند و برای قسمت بالایی آن مانند کیف های معمولی دسته می گذارند. در بعضی مناطق نیز برای بافت چنته از روش جاجیم و گلیم استفاده می کنند و در بعضی موارد هم با بافت های گوناگون مانند گلیم، سومالک، قالی، چنته بافی می کنند.

ملیله کاری

به اشیا، زیورآلات، ظروف زینتی که با استفاده از فلز و مفتول های طلا و نقره و مس درست می شوند ملیله کاری می گویند. این هنر دارای سابقه ی سه هزار ساله می باشد و از کهن ترین روش های درست کردن زیورآلات محسوب می گردد. زیورآلاتی مانند انگشتر، گردنبند، سینه ریز و گوشواره از جنس طلا تهیه می گردد و ظروفی مانند لیوان، استکان، سینی و… با نقره درست میشوند.

سراجی

به هنر درست کردن زین اسب با چرم سراجی گفته می شود. این محصولات که به صورت دست دوز و بسیار ظریف و با دقت کار می شوند از جنس چرم دباغی شده می باشند و در کشور آذربایجان محبوبیت بیشتری دارند. به فردی که زین را می سازد یا بر پشت اسب زین می گذارد سراج می گویند. زین ها اغلب به عنوان یک وسیله ی تجملی به شمار می روند.

نقاشی روی چرم

این هنر دارای سابقه ای به قدمت ٧٠ سال می باشد و بدون استفاده از هیچ گونه ماشین صنعتی و به روش کاملا دستی در اردبیل مرسوم است. در این هنر، نقاشی های انجام شده بر روی چرم توسط هنرمندان با رنگ های گوناگون رنگ می شود. این هنر به عنوان پرفروش ترین و محبوب تربن صنایع دستی در اردبیل می باشد.

نمکدان بافی

نمکدان بافته شده مانند کیسه ای است که برای نگهداری سنگ های ساییده شده و حمل نمک های درشت استفاده می شود و توسط عشایر بافته می شود. بافت نمکدان شبیه به جاجیم و گلیم است و به شکل استوانه دوخته میشود.

نقوش به کار رفته در نمکدان بافته، طرح های الهام گرفته از طبیعت یا گل وگیاه و حیوانات می باشد. داخل نمکدان ها آستری از جنس متقال دوخته می شود تا نمک با پشم برخوردی نداشته نباشد.

تراش شیشه

شیشه های تراش خورده بسیار زیبا هستند و توسط هنرمندان و به وسیله ی دستگاه های مخصوص و سنگ تراش شیشه، طرح و نقش بزرگ و کوچک، عمیق و سطحی بر روی محصولات طراحی می کنند. این شیشه های زیبای تراش خورده پس از تمام شدن کار صیقل خورده و در طرح و رنگ های متعدد به فروش می رسند.

خورجین بافی

این هنر نیز همچون صنایع دیگر از قدمتی دیرینه برخوردار است. خورجین بافی در بین عشایر و مردم روستاهای اردبیل مرسوم است. خورجین یک کیسه ی بزرگ است که به شکل دو طرفه بافته می شود و این محصول پر کاربرد برای قراردادن در پشت چهار پایان، دوچرخه و موتور سیکلیت استفاده می شود.

عرض خورجین ٣٠ تا ٩٠ سانتی متر است. مواد مورد نیاز خورجین موی بز، نخ پنبه ای و پشم های الوان است. خورجین های اردبیل به کیفیت و زیبایی مشهورند.

ورشو سازی

به انواع لوازمی از قبیل سینی و سماور و…که از جنس ورشو ساخته می شوند ورشو سازی می گویند.

ورشو سازی از صنایع دستی اردبیل است و دارای طرفداران مخصوص به خود می باشد. ورشو نوعی آلیاژ است که ۴۵ درصد آن مس، ٣٠ درصد آن روی و ٢٠ درصد آن را نیکل تشکیل می دهد، به راحتی فرم می گیرد و برای زیر ساخت های مصرفی کاربرد دارد.

یکی از شهر های پر بازدید و مهم ایران که در مرکز استان فارس واقع است شیراز نام دارد شهری که هر روز میزبان هزاران توریست داخلی و خارجی می باشد. این شهر جزو شهرهای محسوب می شود که در هر حوزه، چه حوزه فرهنگی، حوزه گردشگری چه حوزه صنایع دستی قدمت دیرینه خود را به نمایش گذاشته است.

شما با سفر کردن به این شهر بزرگ و نام آشنا مطمئناً تجربیات و خاطرات بی نظیری را از آن خود خواهی کرد، از طرفی سوغاتی ها و صنایع دستی متنوعی که در این شهر وجود دارد دستتان را باز می گذارد تا با هر نوع سلیقه ای که دارید برای عزیزانتان هدیه تهیه کنید اما این کار مستلزم آگاهی است و شما باید شناخت کافی از محصولات و صنایع دستی و سنتی آن داشته باشید، به همین منظور بخش فرهنگ و هنر نمناک اقدام به گردآوری تمام صنایع دستی شهر شیراز کرده و شما را برای آشنایی هر چه بیشتر هنرهای سنتی این خطه همراهی کرده است. پس پیشنهاد می کنیم این مطلب را دنبال کنید تا با صنایع دستی شیراز آشنا شوید.

قالی شیراز

از ارزشمندترین صنایع دستی که می توان متعلق به شهر شیراز دانست قالی آن می باشد. جالب است بدانید نوع دارها و چگونگی پودکشی قالی در شیراز به خاطر نوع گره ها، با دیگر شهرهای ایران متفاوت است.

نقره کاری

یکی دیگر از صنایع دستی ارزشمند شهر شیراز نقره کاری میباشد.از آنجایی که نقره همانند طلا و مس به طور خالص و به صورت سنگ در طبیعت یافت می شود بایستی واکنش های شیمیایی آن را استخراج کرد. هنرمندان صنایع دستی شیراز با هنر خارق العاده خود به زیبایی این فلز را شکل می دهند.

سفالگری

سفالگری نیز از جمله صنایع دستی معروف شهر شیراز به شمار می رود که مواد اولیه آن ماسه، مواد سوختنی و گل می باشد. با هنر سفالگری قطعات و ظروف سفالی بسیار بی نظیری به عمل می آید که روی چرخی مخصوص به آنها شکل داده می شود.

خاتم کاری

خاتم کاری هنری است که سطح اشیا چوبی را با استفاده از آن به صورتی که شبیه به موزاییک های مثلثی کوچک باشد می آرایند، این مثلث ها هر چقدر که با نظم چیده شوند همانقدر خاتم مرغوبیت خاصی به خود خواهد گرفت. ناگفته نماند که مواد اولیه به کار رفته نیز در بالا رفتن ارزش آن بی تاثیر نمی باشد.

نمد مالی

نمد یکی از ساده ترین نوع کف پوش می باشد که برای ساخت آن نیاز به دستگاه خاصی میباشد و یکی از صنایع دستی معروف شیراز به شمار می رود. در واقع در نمد مالی از خاصیت طبیعی پشم که عبارت است از درهم پیچیدن الیاف آن در اثر فشار و رطوبت، به کار برده می شود.

جاجیم بافی

جاجیم یکی از صنایع دستی معروف شیراز به شمار می رود که به صورت کیف ، پارچه ، کفش در بازار وکیل به فراوانی یافت می شود. جالب است بدانید که عشایرها معمولا برای پوشاندن رختخواب ها و اثاثیه خود از جاجیم استفاده می کنند که آن را با نام محلی “پوشن” می شناسند.

شیشه گری

شیشه گری یکی از صنایع دستی دیرینه شهر شیراز محسوب می شود که در اکثر بازارهای آن به وفور پیدا می شود. در اوایل دوره اسلامی ظروف شیشه ای در قالب قوری، بطری، فنجان و گلدان بوده است که در مصارف خانگی استفاده میشد.

کاشی هفت رنگ

کاشی کاری هفت رنگ یکی از شیوه های  کاشی کاری در منازل و مساجد می باشد. این کاشی های هفت رنگ بیشتر در شهر شیراز دیده می شود و قدمت آن به دوره تاریخی هخامنشی بر می گردد و یکی از صنایع دستی این شهر به شمار می رود. نقش و نگاری که روی کاشی های هفت رنگ میبینید اغلب با هفت رنگ سفید، لاجوردی، سیاه، زرد، قرمز، فیروزه ای و حنایی کار شده اند.

رنگرزی

از دیگر هنرهای ایرانی که سابقه کهنی در شیراز دارد رنگرزی گیاهی می باشد که توسط بانوان ایل قشقایی انجام می شود. این بانوان خوش ذوق درک بسیار عمیقی از رنگ و رنگ آمیزی دارند به طوری که گویا سال ها علمی در زمینه رشته هنر کسب کردند.

 گلیم بافی

شاهین شهر گلیم بافی از روزگاران رایج بوده است و جای بسی خوشحالی می باشد که هم اکنون نیز ادامه دارد. گلیم به عنوان یک زیر انداز و کف پوشی شناخته شده است که با استفاده از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند و … بافته می شود. از منحصر به فردترین گلیم های بافته شده در شیراز می توان به گلیم گل برجسته یا سوزنی اشاره کرد.

پارچه دوزی عشایری

بازار های سنتی شیراز پر است از لباس هایی که با پارچه های عشایری دوخته شده اند. از جمله معروف ترین لباس های عشایری که می توان به آن ها اشاره کرد پیراهن یا جومه، دامن بلند، کلوته، شال بلند، شلوار راحتی و زیر پوش می باشد.

منبت کاری

منبت کاری یکی دیگر از صنایع دستی اصیل مربوط به شهر شیراز می باشد. این هنر زیبا شامل کنده کاری و حکاکی بر روی چوب می باشد که با یک اصولی خاص و با استفاده از قلم و چکش مخصوص انجام می شود و طرفداران بیشماری به خود اختصاص داده است. نقوشی که روی چوب حک می شود برجستگی دارند و همین مشخصه اصلی منبت کاری به شمار می رود.

معرق کاری

از صنایع دستی با قدمت شهر های مختلف ایران بالاخص شیراز می توان به هنر معرق کاری اشاره کرد، این هنر نسبت به سایر صنایع دستی پیشینه بیشتری دارند و بر اساس اسناد موجود با اینکه زادگاهش هند می باشد اما از روزگاران قدیم به ایران راه پیدا کرده که بعد ها توسط هنرمندان گسترش یافته است. این هنر و صنعت قبلا تلفیقی از چوب و فلز بود و توسط هنرمندان به مرور زمان تغییر شکل داد و به جای یک نوع چوب با انواع چوب های رنگی این هنر را انجام دادند.

مینیاتور

مینیاتور یکی دیگر از جذاب ترین صنایع دستی شیراز به شمار می رود. همانطور که میدانید واژه مینیاتور مخفف شده کلمه فرانسوی “مینی موم ناتورال” می باشد که به معنای طبیعت ظریف و کوچک بوده و در نیمه اول قرن اخیر و تقریباً وارد شدن آن به زبان فارسی به دوره قاجاریان برمیگردد. البته به طور معمول کلمه مینیاتور شامل هر نوع پدیده هنری ظریف نیز می شود و در ایران برای شناسایی نوعی نقاشی با قدمت بالا به کار می رود.

کاشی معرق

از روش های متداولی که در کاشی کاری به کار گرفته می شود کاشی کاری معرق می باشد که با استفاده از تکه های بریده کاشی در ابعاد و شکل های مختلف پدیدار می شود و با کنار هم قرار داده شدن این قطعات جذاب نقش و اثر مورد نظر ایجاد می شود و آن را هم بر روی دیوار و هم هر بخشی دیگری می توانند نصب کنند. این دقت و ظرافت را کاشی کاران هنرمند شیرازی به بهترین شکل انجام می دهند و یک شاهکار شگفت انگیز خلق می کنند.

قلم زنی

آنچه که اکنون در مورد قلمزنی همگی واقف به آن هستیم این است که قلم زنی به تزیین مصنوعات فراوانی همچون برنج و مس اطلاق می شود که سابقه بسیار درخشان و دیرینه ای دارد. نگهداری نمونه هایی از آن در موزه “آرمیتاژ” شهر لنینگراد مهر تاییدی برای رواج این صنعت در دوران هخامنشی و ساسانی نیز می باشد. این هنر و صنعت در دوران اسلامی تاریخ ایران نیز رواج بسیار بالایی داشت و آثار بی نظیری از آن در قالب ظرف و ظروف، تندیس حیوانات و پرندگان در شهرهای همدان ، خراسان ، ری و سمرقند دیده می شود.

مینا کاری

میناکاری یکی از صنایعی می باشد که این روزها اکثر روی مس انجام می شود و می توان آن را از صنایع دستی معروف شهر شیراز تلقی کرد. در این هنر زیبا با استفاده از اکسید فلزات اشیا فلزی و ظروف به طور خیلی خاصی تزیین می شوند، به نوعی می توان گفت یک هنر آزمایشگاهی به شمار می رود که نقش و نگار روی ظروف و اشیا به کمک آتش و حرارت یک اثر خارق العاده پدیدار می کند. ناگفته نماند قدمت این هنر به پنج هزار سال قبل بر می گردد و اوج آن مربوط به دوره صفویه می باشد.

 گبه بافی

گبه بافی جزو هنرهای است که عشایر فارس برای مصارف خود آن را به کار می گیرند. نوعی دست بافته ها که جنس آن از پرزها و پشم های حداقل یک سانتی می باشد که ۳ الی ۸ پود هم در هر ردیف دارند که همین خصوصیت تفاوت بزرگی بین آن و قالی ایجاد می کند. گبه ها در اندازه های مختلف قالی، قالیچه و پتو ساخته می شوند و البته گبه های مخصوص شیراز از تنوع بسیار بالایی برخوردار است و دارای نقش و نگار بسیار خیره کننده ای می باشد.

آینه کاری

از منحصر به فرد ترین صنایع دستی شیراز، آینه کاری می باشد که هنری خیره کننده و بسیار چشم نواز محسوب می شود. چراکه در این هنر، هنرمندان اقدام به ایجاد طرح و نقش با در کنار هم قرار دادن قطعات بریده آیینه می کنند و جالب است بدانید اگر چه هنر آینه کاری در شهرهای اصفهان، تهران، قم و مشهد نیز رایج است اما در شیراز به خاطر مرغوبیت و کیفیت بی نظیر آن از شهرت خاصی برخوردار است.

گچ بری

همانطور که میدانید در اغلب نقاط ایران هنر گچ بری رایج است که در آن با استفاده از گچ اقدام به تزیین دیوار و سقف بناهای مختلفی با طرح های متفاوت می کنند. قدمت این هنر به زمان های بسیار گذشته برمی گردد به طوری که پیشرفت ارزشمند و فراوانی در دوره زندیان به خود گرفت و البته مردم استان فارس الخصوص شهر شیراز نیز در این هنر فعالیت چشمگیری دارند. آثاری از این هنر در عمارت کلاه فرنگی شیراز می توانید به وضوح مشاهده کنید.

گیوه دوزی

گیوه دوزی یکی از صنایع دستی خاص شیراز می باشد که صفر تا صد آن به صورت دستی انجام می شود. مراحلی همچون رویه بافی، چرم سازی، گیوه دوزی، تخت کشی. عموماً در این هنر از نخ قالی، نخ ابریشم، چرم و لاستیک یا پارچه استفاده می شود. از آنجایی که  گیوه ها نوعی پاپوش تابستانی هستند به خاطر بادوام و سبک بودن آن ها می توان راهپیمایی های طولانی را با وجود آن ها سپری کرد

صنایع دستی خراسان شمالی و سوغات هنری معروف این منطقه

مدارک موجود از زمان های دور تولید صنایع دستی در استان خراسان شمالی را تایید می کند. هنرمندان و صنعتگران خوش ذوق این منطقه با توجه به ذوق و قریحه ای که خداوند در نهاد آنها به ودیعه گذاشته به خلق آثار نفیس و ماندگاری دست زده اند آثاری که تا به امروز شاهد آن هستیم و این آثار توانسته اند فرهنگ و هویت تاریخی این منطقه را به نحو احسن به سایر نقاط جهان معرفی کنند.

نقش و طرح های استفاده شده در این صنایع ریشه در باورها و اعتقادات این مرز و بوم دارد، هنرمندان این سرزمین با طرح و نقش های متنوع و با رنگ های طبیعی از طبیعت به خلق این آثار پرداخته اند. این تولیدات به دلیل وجود اقوام ترک، کرد، فارس، تات و ترکمن دارای تنوع بیشماری می باشد.

سفره کردی، پلاس، پاپوش های سنتی، ساخت و سازهای سنتی، رنگرزی سنتی، دوخت لباسهای محلی، زیلو بافی،گلیم بافی و نمد مالی از نمونه های صنایع دستی هستند که در استان خراسان شمالی به وفور تولید می شوند. با ما در بخش فرهنگ و هنر نمناک همراه شوید تا با صنایعدستی معروف و بسیار زیبای این منطقه از سرزمین عزیزمان ایران، بیشتر آشنا شوید.

گلیم هنر دست زنان خراسان شمالی

گلیم را می توان یک نوع فرش پرزدار دانست که از تنیده شدن تارو پود در هم به وجود می آید و از با سابقه ترین زیر اندازها محسوب میشود و دارای سابقه ی هفت هزار ساله است. کاربرد بیشتر گلیم به عنوان زیر انداز است که الیاف به کار رفته در آن عمدتا طبیعی است.

نقوش بکار رفته در گلیم الهام گرفته از فرهنگ سنتی و محلی این دیار می باشد. در بافت گلیم از نقشه زیاد استفاده نمیشود و بیشتر ذهنی می باشد. گلیم های تولیدی در این سرزمین دارای بافت یک رو و دو رو می باشند و می توان به عنوان جوال، رومیزی، روفرشی، خورجین، پادری، زیر انداز و گلیم تزیینی همچون تابلو، کوله پشتی، رو مبلی، کیف و کفش زنانه جوراب و دستکش و زانو و چاروق بند نیز مورد استفاده قرار داد.

سفره کردی

مرسوم ترین هنر عشایر کرد کرمانج خراسان شمالی بافتن نوعی گلیم به نام سفره کردی است که راوی قصه زندگی بافنده است. این هنر اصالتش به خراسان شمالی بر می گردد و توسط زنان هنرمند کرد عشایر بافته می شود که جایگاهش اغلب شیروان، فاروج، اسفراین، بجنورد و مانه است.

اندازه ی سفره کردی متفاوت است و طرح های بسیار زیبا و خلاقانه که در واقع بیانگر اعتقادات این منطقه است بر روی آن نقش می بندد. جنس سفره کردی از پشم است.

طرح و نقش های متنوع و متعدد بر گرفته از نقش های ذهنی و خیالی، حیوانی، گیاهی و اشکال هندسی، دایره، مثلث و مربع می باشد.

جاجیم

نوع دیگر زیر انداز که از جنس پشم بوده و به صورت ضخیم بافته میشود و به شکل گلیم یا پلاس که دارای طرح های راه راه و رنگی است جاجیم نام دارد. جاجیم در طرح و رنگ های مختلف بافته می شود و هنرمندان زیادی اعم از زنان و مردان خراسانی در این حوزه مشغول فعالیت هستند. چنانچه گذری به این منطقه داشتید پیشنهاد می کنیم از این دست بافته های بسیار زیبا که رنگین کمانی از رنگ ها به شمار میرود به عنوان سوغاتی برای عزیزانتان خریداری کنید.

فرش و قالیچه ترکمنی

فرش ترکمن توسط بانوان هنرمند ترکمن خراسان شمالی بافته می شود که در منطقه مرزی ترکمن نشین “جرگلان” بجنورد و شهرستان مانه و سلمقان مرسوم است که طرح ها و نقش های بی نظیر آن دل هر بیننده ای را می رباید.

بیشتر طرح و نقش فرش ترکمن الهام گرفته از اشکال هندسی و شکستگی خطوط است که مختص مردم کوچ نشین است که به صورت ذهنی در انواع نقش های یموتی، آغال، چهار قاب، ترکمن، غزال گز و قاشقی بافته میشود.

پشتی های ترکمن نیز توسط زنان هنرمند ترکمن بافته می شود که متشکل از دو بخش قسمت پرزدار و پلاس است. پشتی ترکمنی مشابه قالیچه است و در آن از رنگهای طلایی، قزل، قره و آق استفاده میشود و نقوش بکار رفته در آن به نام قره نقش و گلچه معروف است.

فرش دو روی ترکمن

از خاص ترین فرش هایی که توسط بانوان ترکمن بافته میشود و در انحصار دستان توانمند آنهاست فرش دو روی تمام ابریشم دویدوخ است که در روستای دویدوخ بافته میشود این فرش در سراسر دنیا شناخته شده است و توریستهای بسیاری برای خرید این فرش به کشورمان مسافرت می کنند.

این فرش از جهت تکنیک، ترکیب بندی و رنگ، نقش و طرح در نوع خود بی نظیر است و به صورت دو طرفه بافته می شود که هر طرف آن دارای نقش و طرح متفاوت است و به خاطر کیفیت عالی دارای طرفداران زیادی در داخل و خارج از کشور است.

چوخه بافی

نوعی تن پوش که جنس آن از پشم می باشد چوخه نام دارد. تن پوش کاربرد هایی مثل لباس کشتی، جلیقه چوپانی، پا تابه، کت و شلوار و… دارد. جالب است بدانید به خاطر اینکه آب و هوای این منطقه سرد می باشد مردان از چوخه به عنوان یک لباس گرم هم مخصوصاً در فصل در زمستان استفاده می نمایند.

همانطور که پیش از این اشاره شد در مبارزه کشتی نیز از این لباس استفاده می‌شود چرا که پارچه آن در برابر کشش بسیار مقاوم و با دوام است و مهمتر از همه یکی از قوانین کشتی محلی این است که از این لباس در آن استفاده شود به همین دلیل اسم این مبارزه را کشتی با چوخه نامیده اند. اسفراین و شیروان از آن دسته شهرهایی به شمار می رود که در تولید این لباس فعالیت چشمگیری دارند.

کلاه کرکی

از معروف ترین صنایع دستی خراسان شمالی می توان به کلاه کرکی اشاره کرد که شهرت جهانی به خود گرفته و در یونسکو به ثبت رسیده است. جنس این کلاه از کرک می باشد و به خاطر اینکه که از گوش محافظت می کند در اصطلاح محلی معروف به کلاه گوشی میباشد. در فصول سرد سال از این کلاه ها استفاده می کنند اما دیده شده است که در بعضی از مناطق خراسان شمالی در تمام فصول کاربرد دارد.

پشم شتر و بز از جمله مهمترین مواد اولیه این کلاه به شمار می رود. جالب است بدانید که این محصول کاملاً دستی و بدون دخالت هیچ ماشین و دستگاهی و با استفاده از ۵ میل چوبی بافته می شود. رنگ هایی که در این کلاه استفاده می شود رنگ های طبیعی پشم و کرک خود حیوان می باشد.

چاروق دوزی

چاروق دوزی یک نوع کفش یا پای‌افزار است که از پوست درست شده و با ریسمان های محکم و بلند به پا بسته میشود. این پای‌افزار یا کفش سالیان سال در استان خراسان شمالی مورد استفاده قرار می گرفت. چاروق از کفش های سنتی ساکنان شمال شرقی مخصوصا بجنورد بوده است.

چادر شب

در روستای روئین چادرشب هنری ١۵٠ ساله به شمار می رود. چادر شب بافی از صنایع دستی و سنتی خراسان شمالی است نوعی پارچه محلی زیبا با رنگ های متنوع که زنان محلی به عنوان کمر پیچ از آن استفاده می کنند و امروزه نیز اهالی روستای اسفراین در استان خراسان شمالی به بافت آن مشغولند.

چادر شب با الیاف ابریشمی و با رنگ های شاد و گرم در ابعاد ٢×٢ با طرح های هندسی چهار خانه و اغلب با رنگ زمینه قرمز بافته میشود. چادر شب بیشتر از شش تخته با نقش های ذهنی یعنی بدون استفاده از نقشه در رنگ های متعدد توسط بانوان هنرمند بافته میشود.

چادر شب بافی در واقع نمایشی از فرهنگ و هنر و ذوق و قریحه ی اهالی این استان است. زمان های قدیم از ابریشم بافته میشد ولی امروزه از پنبه نیز بافته میشود.

ابریشم بافی

میتوان ابریشم را به دلیل خصوصیات برجسته اش همچون ظرافت، شفافیت، نرمی و استحکامش از گرانترین الیاف نساجی دانست. روش بافت آن همانند پارچه بافی سنتی است و برای دوخت لباس، روسری، لبه یقه، دستمال پیش سینه، سر آستین و لباس های فاخر محلی بکار می رود. ابرشم بافی بیشتر در منطقه راز و جرگلان بجنورد متداول بوده است. طرح های بکار رفته در آن بیشتر هندسی و برجسته است ابریشم بیشتر در گرمه، بجنورد و اسفراین تولید میشود.

نمدمالی

نمد مالی، از در هم آمیختن پشم و کرک و ورز دادن در شرایط فنی مناسب ایجاد می شود. این صنعت بیشتر در منطقه راز و جرگلان رایج است و رنگ های به کار رفته بیشتر قهوه ای و کرم می باشد و زمینه خود رنگ است نگاره های آن نیز بیشتر قرمز رنگ است.

طرح و نقش های استفاده شده در نمد اغلب موتیف های هندسی و حرکات حلزونی می باشد. از نمد در تهیه ی پالتو، زیرانداز و کلاه استفاده میشود.

رو دوزی های سنتی

به هنر آراستن پارچه های ساده و بی طرح با کمک نخ های رنگارنگ و قلاب و سوزن، رو دوزی می گویند. هنرمندان به کمک دوخت های ظریف که بر روی پارچه ها می زنند صبر و شکیبایی را با زیبایی گره زده و ماهرانه به نمایش می گذارند.

رو دوزی از بزرگترین شاخه های هنر های سنتی در خراسان شمالی است که به دلیل تعدد قومیت های ترکمن و کرمانج این هنر دارای جایگاه خاصی می باشد.

از دوخت های مشهور این منطقه میتوان به گلدوزی روی چارق، ملیله دوزی و منگوله بافی، گلدوزی روی پوستین، یراق دوزی، ابریشم دوزی، زنجیره دوزی، دوخت های کردی، زری دوزی، سنبله دوزی و نوار دوزی را نام برد.

زیور آلات سنتی

زیورآلات در واقع مکمل لباس های محلی یک منطقه محسوب میشوند و آداب و فرهنگ و سنت یک منطقه را در خود تعریف می کنند و اغلب در مراسمات عروسی و جشن ها استفاده می شوند. هنرمندان ترکمن خراسان شمالی با بکاربردن موادی همچون نقره، قلع، طلا، یشم، عقیق مهره ها و نگین های شیشه ای رنگی با وسایلی مانند چکش، سمباده، سندان، انبردست، سوهان، سیم چین و مته با ذوق و تبحر خاصی به خلق آثار نفیسی که درون مایه ی فرهنگ بومیشان است می پردازند.

آلات موسیقی قوشمه و دوتار

موسیقی همیشه یکی از پایه های اساسی مراسمات و شادی ها و جشن ها بوده است و در فرهنگ بومی دارای مقام و جایگاه با ارزشی است و هنرمندان با استعدادی توانسته اند با ساخت سازهای سنتی جایگاه خاصی برای این هنر ایجاد کنند.

دوتار، سه تار، دهل و سرنا، کمانچه و قشمه از سازهای مرسوم در خراسان شمالی می باشد.

از سازهای اصیل این استان ساز قشمه است که از جنس چوب ساخته شده و دارای هفت بند در بالا و یک بند در زیر است.

این سازها بیشتر از جنس چوب های توت، افرا، گردو و سنجد ساخته شده و در ساخت ملزومات آن از موادی چون شاخ قوچ و استخوان نیز استفاده میشود

آشنایی با انواع غذاهای محلی و شیرینی های آذربایجان غربی

استان آذربایجان غربی که واقع در شمال غربی ایران و در مرز ترکیه می باشد، یک منطقه کوهستانی به شمار می رود و قدمت آن متعلق به دوره پیش از اسلام می باشد. به خاطر وجود جاذبه های طبیعی و تاریخی در این منطقه مثل دریاچه ارومیه، گردشگران بسیار زیادی برای بازدید از این جاذبه ها، به سمت این منطقه از ایران می کشیده می شوند.

به خاطر فرهنگ غذایی متنوع در استان آذربایجان غربی، میتوان شاهد سفره های رنگارنگی پر از انواع آش ها، خوراک های لذیذ و خورش ها در خانه های مردم ارومیه بود. چنانچه تمایل به آشنایی با فرهنگ غذایی این منطقه دارید در ادامه این بخش از آشپزخانه نمناک با ما همراه باشید تا با غذا های محلی و سنتی ارومیه و دسر ها و آش های مختلف آن آشنا شوید.

آش برگ مو

آش برگ مو یا یارپاخ آشی یکی از لذیذترین و متفاوت ترین آش های ارومیه به شمار می رود که با استفاده از برگ مو، لپه، برنج، مرزه، شوید خشک و آبغوره درست می شود. این آش خوشمزه و سنتی ارومیه بایستی طعم تند و ترشی داشته باشد.

یارما شورباسی یا سوپ بلغور

از غذاهای محلی ارومیه که در گروه سوپ ها قرار می گیرد سوپ بلغور و یا همان یارما شورباسی نام دارد. جالب است بدانید که این غذا جزو اصلی ترین غذاهای محلی و سنتی ارومیه شناخته شده است و در پخت آن از موادی همچون گوجه فرنگی، سیب زمینی، لوبیا قرمز، پیاز، مرز و بلغور به کار میرود. این غذا به خاطر خاصیت فراوانش و همچنین طعم بی نظیرش در ارومیه طرفداران زیادی دارد.

ارومیه خورشت

از غذاهای محلی و معروف ارومیه که هنوز هم که هنوز است جایگاه خود را در بین اهالی مردم ارومیه حفظ کرده است ارومیه خورشت نام دارد. این غذا طرفداران بسیار زیادی بین مردمان ارومیه به خود اختصاص داده است. در تهیه این خورش خوشمزه موادی همچون لوبیا چیتی، گوجه فرنگی، پیاز، بادمجان، غوره، نمک، فلفل و ادویه جات مختلف به کار می روند و طعم بی نظیری به آن می بخشند.

گیزاتما

از غذاهای سنتی دیگر شهر ارومیه که طبق بسیار آسانی دارد و به سرعت می توان آن را آماده کرد، گیزاتما نام دارد. همانطور که در طرز تهیه ی آن در آشپزخانه نمناک خواندید، این غذا با سرخ کردن موادی همچون کدو، بادمجان، سیر، هویج، سیب زمینی، گوجه فرنگی تهیه می شود و یک غذای خوشمزه و ساده بین اهالی ارومیه شناخته شده است.

شورجه ارومیه

شورجه ارومیه از غذاهای محلی لذیذ این منطقه می باشد که به عنوان پیش غذا سرو می شود، البته یک وعده غذای کامل هم محسوب می شود اما بیشتر به صورت پیش غذا شناخته شده است. این غذا را هم می توان به تنهایی و هم می توان همراه با برنج میل کرد. در تهیه شورجه ارومیه موادی همچون تخم مرغ، پیاز داغ، ماست سفت، نشاسته ذرت و گوشت به کار برده می شود.

کوفته مرغ

در آذربایجان غربی، کوفته خوشمزه ای به نام کوفته مرغ پخته می شود که مواد اصلی آن مرغ می باشد و به عنوان یکی از غذاهای سنتی این منطقه معرفی شده است. علاوه بر مرغ در طبخ این غذا موادی همچون تخم مرغ، سبزی تازه، لپه، گردو، ادویه، پیاز داغ و آرد به کار برده می شود. کوفته مرغ طعم بسیار بی نظیری دارد و به همین خاطر طرفداران زیادی به خود اختصاص داده است.

چیغیرتمای مرغ

نوعی غذای محلی که متعلق به آذربایجان غربی می باشد چیغیرتمای مرغ نام دارد. در واقع منظور از چیغیرتما دقیقا مربوط به مرحله آخری است که تخم مرغ به مرغ اضافه می شود، جالب است بدانید که این غذا در شهرهای مختلف آذربایجان غربی به نام املت نیز شناخته شده است و در سراسر ایران تنوع این غذا بسیار زیاد است و با نام های دومبالان چیغیرتما ، چیغیرتمای بوقلمون و … طبخ می شود.

گوزلمه

یکی از غذاهای محلی و سنتی ارومیه که معنی جالبی در گویش محلی دارد گوزلمه می باشد. این غذا در گویش محلی به معنی “منتظر نباش” می باشد و همانطور که از اسمش پیداست غذایی است که بسیار سریعتر آماده می شود. در تهیه گوزلمه از موادی همچون ماست، تخم مرغ، سیر، آب به کار برده می شود.

آش کلم یا تورشولی آش

آش کلم از آش های محلی بسیار خوشمزه استان آذربایجان غربی می باشد که با نام تورشولی آش شناخته شده است و بسیار خوشمزه و لذیذ است. برای پخت این آش بی نظیر موادی همچون برنج، بلغور، کلم برگ، نعنا خشک، آبغوره یا سماق نیاز است.

خورش کنگر

یکی از خورش های خوشمزه و سنتی ارومیه که با کنگر تهیه می شود خورشت کنگر نام دارد. این غذای خوشمزه گاهی با نعناع و جعفری، گوشت گوسفندی، پیاز، ادویه و نمک طبخ می شود و ظاهراً شبیه به خورش کرفس می باشد. خورش کرفس را معمولاً با لیموی خشک یا غوره و همچنین به گوجه طعم دار می کنند.

یتیمچه

یتیمچه جزو غذاهایی است که در اقصی نقاط کشور طبخ می شود به خاطر اینکه گوشتی داخل آن به کار برده نمی شود به آن یتیمچه می گویند و در گروه غذاهای گیاهی قرار می گیرد. افرادی که رژیم غذایی دارند اقدام به کاهش وزن کردند طرفدار پروپاقرص این غذای کم کالری هستند. طرز تهیه این غذای خوشمزه بادمجان، گوجه فرنگی، پیاز، فلفل دلمه ای و… به کار برده می شود.

قابله پلو

غذای قابله یکی از غذاهای معروف سنتی و اصیل ارومیه به شمار می آید که بسیار خوشمزه است و البته مادر بزرگ ها بیش از هر کسی آن را خوشمزه می پزند. اگرچه این روزها این غذا به ورطه فراموشی سپرده شده است اما باز هم همچنان یکسری افراد به آن علاقه مند هستند. بلغور گندم، بادمجان، گوجه فرنگی، ماش، گوشت قرمز، نخود و… از جمله مواد اصلی این غذای خوشمزه و قدیمی می باشند.

خورش آق ماش

متفاوت ترین خورشی که در بین غذاهای سنتی آذربایجان غربی می توان از آن یاد کرد خورشت آق ماش می باشد که بسیار خوشمزه و لذیذ است. برای تهیه این غذای خوشمزه نیاز به موادی همچون گوشت چرخ کرده، پیاز، ماش، ادویه سیب زمینی، آبلیمو و … می باشد.

دلمه برگ مو یا یارپاق دلماسی

غذاهای پرطرفدار خوشمزه ایرانی که معمولاً در فصل بهار پخته میشود دلمه برگ مو می باشد که در بسیاری از شهرهای کشور طرفداران زیادی به خود اختصاص داده است. بهترین نوع پخت دلمه نزد آذری ها می باشد. مواد اولیه ای که در تهیه دلمه به کار می رود عبارتند از:لپه، برنج، برگ مو، گوشت، انواع سبزی ها و ادویه جات. به کار بردن سبزیجات مختلف خود رو در اطراف شهرهای ارومیه در این غذا چندین برابر به عطر و مزه آن اضافه می کند.

گشنیز کباب

از کباب های سنتی ارومیه می توان به گشنیز کباب اشاره کرد که البته در دیگر شهرهای آذری و شمال غرب ایران نیز طرفداران زیادی دارد. در واقع این غذا یک نوع کوفته سنتی آذری به شمار می رود که سبزی مخصوص آن بیشتر شامل گشنیز می باشد و به همراه گوشت چرخ کرده، تخم مرغ، لیموی خشک، لپه، پیاز یک غذای خوشمزه را تشکیل می دهد.

یرالما کبابی یا سیب زمینی تنوری

سیب زمینی تنوری یا یرآلما کبابی از ساندویچ های محلی خوشمزه شهر ارومیه به شمار می رود که از دیرباز در بین مردم معروف بوده است و به عنوان یک غذای سالم از محبوبیت خاصی برخوردار است. این غذای دلچسب به همراه سنگک برشته و در کنار آن دوغ محلی و سبزیجات سرو می شود و ناگفته نماند که به نسبت غذاهای دیگر قیمت مناسبی دارد و همه اقشار مختلف مردم می توانند طعم متفاوت و بی نظیر آن را بچشند.

دلمه کلم

دلمه کلم نیز همچون دلمه برگ مو از پرطرفدار ترین و معروف ترین غذاهای خطه آذربایجان می باشد که طعم بسیار لذیذی دارد و با استفاده از موادی همچون کلم، گوشت چرخ کرده، سماق، برنج، لپه و … به دست می آید. جالب است بدانید که در شهر ارومیه و شهرهای مختلف آذربایجان غربی هرچقدر که اندازه دلمه ها کوچکتر باشد همان اندازه نشان دهنده ذوق و سلیقه کدبانو می باشد. در این غذا شما می توانید بر حسب ذائقه تان از سرک ، آب سماق، شیره انگور استفاده نمایید.

کاچی یا قویماخ

قویماخ یا کاچی جزو خوراکی های مقوی و سرشار از ویتامین این منطقه به شمار می رود و البته در شهرهای دیگر نیز پخته می شود. شیره انگور، آرد، روغن حیوانی و گردو از جمله موادی هستند که در تهیه این کاچی خوشمزه به کار می روند. این غذا به عنوان اولین وعده غذایی به زنی که زایمان کرده است داده می شود و هم چنین ناگفته نماند که در روز اول ازدواج عروس و داماد کاچی را برای وعده صبحانه عروس و داماد ها میبرند.

خوراک تره کوهی یا گندله قوورماسی

از غذاهای گیاهی لذیذ دیگر ارومیه، گندله قوورماسی نام دارد که بیشتر در فصل بهار پخته می شود. تره کوهی یا گندله از گیاهان خود رویی می باشد که در کوههای آذربایجان و در فصل بهار رشد می کند و مردم برای تهیه آش و نیمرو از آن استفاده می کنند. ناگفته نماند که تره کوهی بسیار به تره فرنگی شبیه است و برگهای سبز و بلندی با طعم تند دارد.

آش دوغ یا آیران آشی

از قدیم الایام آش دوغ در این استان بسیار معروف بوده و هست. مردم ارومیه و سایر شهرهای آذربایجان غربی در تهیه این آش خوشمزه از موادی همچون برنج، نخود، شوید، جعفری، دوغ استفاده می کنند. آیران آشی طعم بسیار لذت بخشی دارد ، در این آش بر حسب ذائقه می توان مقدار سیر به کار رفته در آن را کم و زیاد کرد.

حلوا گردویی

یکی از انواع حلوا های خوشمزه ارومیه، حلوای گردویی نام دارد که با کمی تفاوت در چگونگی درست کردن در استان های مازندران، تویسرکان، گلستان، قزوین و نهاوند نیز پخته می شود و به آن «آغوز حلوا» گفته می شود. این حلوای خوشمزه طبع گرمی دارد و گزینه بسیار مناسبی برای ماه رمضان و شب یلدا می باشد. اگرچه تهیه این حلوا کمی دشوار است ولی این اطمینان را به شما می دهیم که به محض اینکه آن را مزه کردید تمام خستگی از تنتان بیرون خواهد آمد. ناگفته نماند این حلوا سرشار از کالری، انرژی و اسیدهای چرب ضروری می باشد.

حلوای هویج

حلوای هویج یکی از دسرهای سنتی و خوشمزه ارومیه به شمار می رود که معمولاً در چهارشنبه سوری ، ماه رمضان و شب یلدا تهیه می شود. می توان گفت این حلوا شبیه به یک مربای فشرده و غلیظ می باشد، ناگفته نماند درست کردن این حلوای خوشمزه برای وعده های افطاری و یا سحری نیز مرسوم است و جالب است بدانید که اکثراً گردشگران به عنوان سوغاتی آن را از ارومیه خریداری می کنند. تهیه این حلوا از ترکیب موادی همچون هویج، شکر، گلاب، شیره انگور، هل، گردو و زعفران به دست می آید.

حلوا اوماج

حلوای اوماج یا «اوماج حلواسی» یکی از حلواهای با اصالت شهر ارومیه و اردبیل به شمار می رود و در ماه محرم و ماه رمضان طرفداران بیشماری به خود اختصاص می دهد. البته ناگفته نماند که این حلوا در آذربایجان شرقی و همچنین دیگر شهرهای آذربایجان غربی نیز پخته می شود و در مراسم های عزاداری شهر هایی همچون زنجان، تبریز، گرگان مرسوم می باشد. این حلوا روش پخت بسیار آسانی دارد.

سوجوق

از قدیمی ترین شیرینی های ارومیه سوجوق نام دارد که با استفاده از شیره انگور، ادویه مخصوص سوجوق، نشاسته، هل، گردو تهیه می شود. باسلوق یا سوجوق را به حالت لوله یا گرد درست می کنند و داخل آن مغز گردو گذاشته و در ظروف سفالی می چینند و سپس با پودر نارگیل کنجد آن را تزئین می کنند.

حلوا نثار

حلوا نثار نیز جزو حلواهایی به شمار می رود که در مراسم های عزاداری و مذهبی و همچنین در ماه رمضان در شهر ارومیه تهیه و پخش می شود. برای تهیه این حلوا نیاز به آرد سفید و نخودچی می باشد. این حلوای خوشمزه بافت بسیار لطیف و تردی دارد به خاطر همین به محض گذاشتن در دهان آب می شود علاوه بر این بسیار خوش عطر و خوش مزه است.

غذاهای محلی اردبیل با طعم و عطری بی نظیر

بیشتر مواقع افراد در سفرهای خود اولویت را به دیدن نقاط مختلف شهرها می گذارند. غافل از این که در این میان جاذبه هایی هم وجود دارند که فرهنگ غذایی نام دارد اما مورد غفلت واقع می شوند و حتی گاهی اصلاً آنها را جاذبه گردشگری به حساب نمی آورند.

باید بدانید هر شهری نسبت به تاریخچه خود دارای فرهنگ غذایی خاصی است که بزرگترین دارایی آن شهر محسوب می شود. همانطور که میدانید پیش از این در آشپزخانه نمناک به فرهنگ غذایی اکثر شهر ها پرداخته ایم و شما کاربران گرامی را با خوشمزه ترین غذاهای محلی مناطق مختلف آشنا کرده ایم.

این بار نوبت به شهر پرجاذبه اردبیل رسیده است و وقت آن است که سری به آشپزخانه مردم اردبیل بزنیم تا در سفرهای بعدی خود آگاهانه از فرهنگ غذایی این منطقه بهره مند شوید، در ادامه این بخش با ما همراه باشید.

قیقاناق

قیقاناق یک نوع دسر تبریزی به شمار می رود که نام دیگر آن خاگینه می باشد و در اردبیل نیز طرفداران زیادی به خود اختصاص داده است. در تهیه این خوشمزه موادی همچون شکر، آرد، ماست، تخم مرغ، بیکینگ پودر، زعفران آب شده، گلاب و آب به کار برده می شود.

قویماق

قویماق همان کاچی معروفی است که در اکثر نقاط ایران با کمی تفاوت در طرز پخت، تهیه و طبخ می شود. از مواد تشکیل دهنده این خوشمزه میتوان به آرد گندم، آرد برنج، شکر، زعفران، کره، آب و گلاب اشاره کرد.

انواع حلواها

در اردبیل حلوا یکی از خوراکی هایی است که به عنوان دسر و یا میان وعده بسیار مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین این حلواها در اکثر مراسم های مذهبی و عزاداری تهیه و توزیع می شود. حلوای سیاه، حلوای زرد حلوای زنجبیل و … از جمله حلوا های خوشمزه ای هستند که پخت آن ها در این منطقه بیشتر مرسوم است.

آش رشته (اریشتَ آشی)

آش رشته یکی از معروف ترین آش های اردبیل می باشد که بیشتر در سفره های نذری و افطاری و مراسم چهارشنبه سوری پخته می شود و به نام اریشتَ آشی نیز شناخته می شود. در پخت این آش خوشمزه حبوباتی همچون لوبیا قرمز، لوبیا سفید، نخود، عدس به کار برده می شود که به نوعی اجزای اصلی این آش محسوب می شود. از این آش به عنوان آش پشت پا نیز استفاده می کنند.

آش شیر

آش شیر یکی دیگر از آش های خوشمزه اردبیل محسوب می شود که در بین مردم این منطقه شهرت زیادی دارد و مواد اولیه آن شامل گندم پوست کنده، شیر و نخود می باشد. به دلیل وجود شیر در این غذا، یکی از غنی ترین و مقوی ترین آش ها به شمار می رود.

آش دوغ

آش دوغ اردبیل یکی از پرطرفدار ترین آش های این استان به شمار می رود و برای شب نشینی های فصل سرد زمستان بهترین گزینه می باشد. در تهیه این آش بی نظیر موادی همچون دوغ محلی ترش، نخود، برنج، ماست، سبزی آش (گشنیز، تره، برگ سیر تازه) به کار برده می شود و جالب است بدانید که هر کدام از مناطق کشور آش دوغ مخصوص به خود را دارد.

آش گیلدیک یا گل نسترن

در منطقه ارسباران و اردبیل یک نوع آش خوشمزه به نام آش گیلدیک طبخ می کنند که در تهیه آن از گل نسترن کوهی به کار می برند. علاوه بر گل نسترن موادی همچون سبزی، حبوبات، برنج، برگ زردآلو، آلوچه و … استفاده می شود. این آش طبع گرم و خشکی دارد و یکی از خوراک هایی است که سرشار از ویتامین می باشد و برای درمان بیماری های ناشی از التهاب و ورم کلیه، دردهای ناشی از پیدایش سنگ کلیه مفید است.

آش اوماج

اگرچه با شنیدن نام آش اوماج ، تبریز در ذهن تداعی می شود اما از آنجایی که فرهنگ غذایی آذری ها بسیار به هم نزدیک هستند بنابراین این غذا در اردبیل هم طرفداران بسیار زیادی به خود اختصاص داده است و یکی از مهمترین گزینه های فصول سرد سال برای پیشگیری از سرماخوردگی می باشد.

آش میوه

یکی از آش های مخصوص اردبیل که انواع میوه در تهیه آن به کار برده می شود آش میوه نام دارد. ارزش غذایی این آش بسیار بالا است و به خاطر اینکه انواع میوه های خشک در آن وجود دارد یک نوع شستشو دهنده دستگاه گوارش به شمار می رود. ناگفته نماند که استفاده از سبزی در این آش اجباری ندارد و میتوانید از لیست مواد اولیه آن را حذف کنید.

آش یارما

آش بلغور یا آش یارما یکی از آش های سنتی استان اردبیل می باشد که قدمت بسیار طولانی دارد. بلغور گندم خواص بسیار زیادی دارد و برای پیشگیری از سرطان کولون و سینه تاثیر بسزایی دارد و از آنجایی که از مواد اصلی این آش به شمار می رود بنابراین یک غذای مقوی محسوب می شود. در تهیه این آش علاوه بر بلغور گندم موادی همچون سبزی آش، گوجه فرنگی، عصاره گوشت، آبغوره، زعفران، لوبیا قرمز و … استفاده می شود.

پیچاق قیمه

پیچاق قیمه یا همان پیچاخ قیمه یکی از خوشمزه ترین و پرطرفدارترین غذاهای محلی استان اردبیل به شمار می رود که از آن به عنوان خورشت بادام نیز یاد می شود. به کار بردن بادام در این غذا باعث شده است که ارزش غذایی آن بالا برود. چراکه این آجیل به واسطه داشتن منبع غنی آنتی اکسیدان خاصیت ضد سرطانی دارد و همچنین برای بیمارانی که فشار خون بالا و دیابت دارند بسیار مفید است.

خشیل

خشیل به عنوان یکی از مقوی ترین غذاهای سنتی فصول سرد سال اردبیل به شمار می رود و از آنجایی که موادی همچون شیره خرما، کره، دارچین، آرد، شکر و بلغور در آن به کار برده شده است بنابراین دارای طبع گرمی است و تدارک دیدن آن در شب های سرد زمستان بسیار دلچسب می باشد.

تاس کباب

غذای محلی خوش رنگ و لعاب دیگری که متعلق به استان اردبیل می باشد و طرفداران خاص خود را دارد، معروف به تاس کباب است که در دو نوع مختلف تهیه می شود. در تهیه تاس کباب موادی همچون گردو، گوشت ران یا سینه مرغ، زنجبیل تازه، سیر، چوب دارچین، تخم گشنیز، دارچین، روغن زیتون و … به کار برده می شود.

باسترما پلو

پلویی به نام باسترماپلو متعلق به بادکوبه (باکو) می باشد. معنای این غذا یعنی مدفون شده و جالب است بدانید که علت نامگذاری آن این است که زمانی که این غذا سرو می شود مواد ترکیبی آن قابل رویت نیست. از مواد تشکیل دهنده این غذا می توان به زعفران، گردو، برنج، کره، رب ازگیل، مرغ آلوچه، سیب زمینی و … اشاره کرد.

خورش ترشی قورمه

خورشت ترشی قورمه از جمله غذاهایی است که در ماه رمضان در سفره اردبیلی ها خودنمایی میکند. یک غذای سنتی که از ترکیب گوشت قرمز، لوبیا چشم بلبلی، آلوچه خورشی، زعفران، پیاز، رب گوجه فرنگی، پخته میشود و با برنج سرو میگردد. به دلیل وجود گوشت و آلو به این نام، معروف است. آلوچه دارای خواص فراوانی می باشد از جمله موجب هضم سریع غذا میشود و مشکلات روده را نیز رفع میکند.

کشمش پلو

کشمش در واقع همان انگور خشک شده می باشد و تقریبا تمامی ویتامین های گروه ب را در خود جای داده و همچنین سرشار از آهن، کلسیم و پتاسیم نیز می باشد. کشمش پلو از غذاهای معروف اردبیلی ها است که در آن از کشمش، مقداری شیر و برنج استفاده میکنند.

یرکوکی خورشی یا خورشت هویج

خورشت هویج یا همان یرکوکی خورشی از جمله خورشت های خوشمزه محلی و مقوی این منطقه به شمار می رود که با ظاهر بسیار اشتها برانگیزی که دارد باعث می شود اکثر مردم به ویژه گردشگران طالب خوردن آن باشند. برای تهیه این خورشت خوشمزه به موادی همچون گوشت قرمز، هویج، زعفران، روغن، رب گوجه فرنگی، آبلیمو، آبغوره و … نیاز دارید.

چیغیرتما

چیغیرتما یک غذای راحت و خوشمزه که در کمترین زمان و با کمترین مواد آماده میشود. این غذا با مرغ، بوقلمون و …نیز پخته میشود. برای پخت این غذا تخم مرغ، گوجه فرنگی، نمک، فلفل و کره کفایت میکند تا بهترین چیغیرتما یا املت خوشمزه را بپزید. اردبیلی های خوش ذوق مرغ هم به آن اضافه میکنند.

تره اسفناج

اسفناج گیاهی است سرشار از آهن که بسیار مقوی است و دارای خواص ضد سرطانی است و برای بهبود کم خونی، تقویت اعصاب، کلسترول خون بسیار مفید است. اهالی اردبیل از مخلوط اسفناج با لپه، پیاز، سیر، رب انار، روغن، زردچوبه و تخم مرغ غذایی لذیذ به نام تره اسفناج می پزند. این غذای مغذی از خوراکی های محبوب اردبیلی ها می باشد.

دمی یارما

یارما همان بلغور آسیاب شده است. دمی یارما یک غذای اردبیلی است که با بلغور گندم، هویج، گوشت چرخ کرده، سیب زمینی، پیاز، روغن، نمک، زردچوبه، گوجه فرنگی و فلفل پخته میشود.

سوتی پلو

سوتی پلو از غذاهای سنتی اردبیل محسوب میشود که در چهارشنبه سوری و شب عید سفره های اردبیلی ها را رنگین میکند و با برنج، شیر، گلاب، هل، روغن تهیه میشود و با ماهی دودی، روغن حیوانی، کشمش و خرما سرو میشود این غذا به خاطر داشتن مواد مغذی برای افطار و سحر نیز مناسب است و آن را میتوان با خورش هویج، خورش خلال بادام، خورش فسنجان و دیگر خورشت های شیرین نیز سرو میگردد.

کته

در مناطقی از استان اردبیل در ماه های اردیبهشت و خرداد غذایی با شنبلیه (بوی اوتو)، شنگ (یملیک)، ترشک (اولیک)، غاز ایاقی، کیسه کشیش (قوش اپ بیی)، سلمک (سلمه تره یاغلیجا)، پونه (یارپوز) و برنج و لپه طبخ میشود. همه این مواد را در خمیر آرد گندم می پیچند و روی تنور (ساج) میپزند و با ماست و کره نوش جان می کنند.

لونگی

لونگی در واقع همان مرغ یا اردک شکم پر است که غذای محلی تالش و آستارا می باشد اما در اردبیل هم طبخ میشود این غذا با پیاز، گردو، آبغوره، رب ازگیل، رب آلوچه، نمک و فلفل و گوجه فرنگی پخته میشود.

سوغان سو

این غذا هم در اردبیل و هم استان آذربایجان شرقی پخته می شود و با موادی همچون رشته، تخم مرغ، پیاز و آب پخته میشود و سریع هم آماده میگردد و مانند آبگوشت خورده میشود. به این صورت که ابتدا آب را با نان میخورند و بعد رشته و تخم مرغ را میل می کنند.

قیساوا

مناطق سرد کشورمان اغلب روزهای سردشان را با قیساوا آغاز میکنند. برای تهیه ی این صبحانه لذیذ و مقوی از خرما، گردوی خردشده و تخم مرغ استفاده میکنند. جالب است بدانید برای پخت آن ابتدا خرما را تفت داده و بعد گردو و تخم اضافه را میکنند.

تره

این غذا را میتوان به عنوان یک داروی مقوی که از گیاهان خوشمزه پخته میشود. برگهای جوان گیاهانی همچون ترشک (اولیک)، گاوزبان بدل (قازان دولدوران)، سلین (شیرین تره)، گاوزبان خاردار (قوزی قولاغی)، اسفناج وحشی (شوموتره سی) گل گاوزبان وحشی (بوزو بورنی)، شمعدانی وحشی (قیر میزی شالواریا چوبان اوخی)، شنگ (یملیک)، سلمک (یاغلیجا)، غاز ایاقی، گوش خرگوش (گویجه گئوزی) و بارهنگ (بزوشا) که با کمی لپه و برنج می پزند و بسیار لذیذ است.

خینگل

خینگل که از ترکیب آرد، گوشت چرخ کرده، پیاز، سیر، ماست، رب گوجه فرنگی، نمک و فلفل پخته میشود. مخصوص عشایر دشت مغان در اردبیل است ابتدا از آرد خمیر درست کرده و آن را در اندازه های دو سه میلی متری باز کرده و به شکل مربع های کوچک برش میدهند. این خمیرها اول در هوای خشک و آزاد قرار داده شده بعد پخته میشوند و بعد با گوشت چرخ کرده و ماست و سیر نوش جان می گردند.

ساج ایچی

ساج ایچی یک غذای خوشمزه و لذیذ است که با استفاده از کره، پیاز، ماست ترجیحا ترش و غلیظ، گوشت، سیر، نمک، پخته میشود. سیر پایه ی اصلی این غذای خوشمزه است و حذف آن غیر ممکن می باشد ولی به جای گوشت میتوان از مرغ استفاده کرد.

آبگوشت بزباش

این آبگوشتخوشمزه در همه ی نقاط ایران با کمی تفاوت پخته میشود. برای تهیه این آبگوشت لذیذ از گوشت ماهیچه یا سر، لوبیای قرمز یا چشم بلبلی، روغن پیاز، سیب زمینی، لیمو عمانی، نمک و فلفل استفاده میکنند. این غذا برای جا افتادن نیاز به زمان بیشتری دارد.

خورش کنگر

کنگر در بیشتر نقاط کشورمان می روید و خورشی که با آن پخته میشود نیز بسیار خوش طعم است. در اردبیل خورش کنگر را با کنگر، گوشت خورشی، لیمو عمانی، جعفری و نعنا، پیاز، نمک و فلفل می پزند.

شیر پلو

شیرپلو نیز از غذاهای خوشمزه ای است که اردبیلی ها میپزند و در ترکیب آن از موادی مانند:برنج، شیر، نمک، کره، استفاده می کنند. آنها اول برنج را تمیز پاک کرده و می شویند و سپس خیس می کنند. بعد با کره و روغن داغ و بدون شیر یا آب درون قابلمه میریزند و بعد از مدتی شیر را به آن افزده و بعد از اینکه چند جوش زد برنج را دم می کنند.

ساج کباب

یک غذای سنتی که هم در آذربایجان شرقی و هم غربی پخته میشود. البته به نام ساج قورما نیز معروف است. برای تهیه ساج کباب خوشمزه گوشت گوسفند، روغن حیوانی، ماست، نان لواش، سیر، نمک، فلفل، لازم است.

ترشی گرما

این خورش بسیار ساده و راحت است و طرفداران بسیار زیادی دارد. ترشی گرما با استفاده از پیاز داغ، آلوچه، لوبیا چشم بلبلی، زعفران، نمک و گوشت طبخ می گردد و با نان و برنج سرو می شود.

قیسی پلو

قیسی پلوی اردبیل بسیار زبانزد و خوشمزه است. اگر یکبار آن را امتحان کنید برای همیشه طعم بی نظیر آن در ذهنتان ماندگار خواهد شد. قیسی سرشار از پتاسیم، آهن، فیبر، ویتامین A و ویتامینB و ویتامین K و … می باشد. این غذای دلچسب مخلوطی از برنج، قیسی، دارچین، کره، روغن و جوز هندی می باشد. البته برای تزیین می توان از کشمش و گردو نیز استفاده کرد. افراط در خوردن این غذا باعث مشکلات گوارشی میشود.

یومورتا کوفته سی

یومورتا کوفته سی همان کتلت تخم مرغ است که با برنج، لپه، تخم مرغ، سبزی ( تره، گشنیز، مرزه، کمی ترخون، جعفری) رب گوجه فرنگی، پیاز و نمک و فلفل آماده میشود و به علت دارا بودن سبزی های متعدد بسیار خوشمزه است و داشتن تخم مرغ نیز مواد مغذی آن را دو چندان کرده است.

رشته پلو

اردبیلی ها رشته پلو را غذای محلی و سنتی خودشان می دانند و آن را با شیوه ی خاص خود می پزند. برنج، رشته پلویی، کشمش، سینه مرغ، پیاز، کره، نمک و فلفل، زعفران دم کرده مواد اولیه ی رشته پلو را تشکیل می دهند. آنها معتقدند خوردن رشته پلو در روزهای اول سال جدید شگون دارد

آشنایی با انواع غذاهای محلی و سنتی بوشهر

مردم مهربان و دست و دلباز استان بوشهر، نیز همچون سایر مردمان کشورمان، رسم و رسوم مخصوص به خود را دارند که از نیاکانشان به آنها ارث رسیده است که هر کدام از این رسوم یاد آور خاطره ای دیرین می باشد. غذاهایی که در این استان تهیه میشود مختص این استان است و اغلب غذاهایی هم که طبخ می شود مخصوص مناطق گرم و معتدل است.

استان زیبای بوشهر یکی از استانهای توریست پذیر می باشد که به خاطر داشتن سواحل نیلگون، روستاهایی با بافت قدیمی و مراکز و بازارهای تجاری هر سال آغوش گرم خود را برای پذیرایی از مهمانان و توریستها باز می کند علاوه بر جاذبه های توریستی غذاهای سنتی و محلی نیز از دیگر عوامل جذب گردشگر و توریست به این استان می باشد انواع غذاهایی که در این منطقه پخته می شود ریشه در طبع گرم و مهماندوست اهالی این استان زیبا دارد.

با مسافرت به این استان زیبا از غذاها و خوراکی های خوشمزه این استان بهره مند شوید و یک تجربه ی زیبا و شیرین برای خود و خانواده تان در دفتر خاطراتتان ثبت کنید. با ما همراه باشید تا با غذاهای محلی استان بوشهر از دسرها و شیرینی های خوشمزه گرفته تا غذاهای اصیل این منطقه آشنا شوید.

در مطلب ” غذاهای محلی خوزستان با عطر و طعم جنوب ” برای از غذاهای مشترک بین این استان و استان بوشهر شامل یتیمک، ماهی شکم پر، گمنه، قلیه میگو، دال عدس، قلیه ماهی، رنگینک، کبه، حلوا خرمایی، فلافل و پاکوره نام برده شد برای همین در این بخش از آشپزخانه نمناک آنها را تکرار نکردیم.

معرفی غذاهای محلی، آش و دسرهای استان بوشهر

کماچ

این نان از خوشمزه ترین نان های استان بوشهر به شمار می رود که ترکیبات آن با سایر نان های طبخ شده در شهر های مختلف متفاوت است. در گذشته کماچ را معمولاً بر سر سفره افطار قرار می دادند اما متاسفانه امروز به تدریج در حال فاصله گرفتن از سفره های مردم استان بوشهر می باشد. مواد تشکیل دهنده این نان خوشمزه شکر، آرد، مایه خمیر، تخم مرغ و آب می باشد.

نان بل بل

نان محلی بل بل در برخی از مناطق استان بوشهر طرفداران بسیار زیادی دارد. این نان با استفاده از خرما، آرد گندم، آب و انواع مختلفی مواد دیگر طبخ می شود و جالب اینجاست که بدانید طعم آن بستگی به سبزیجاتی دارد که وسط آن قرار می گیرد، طعم بعضی ها تره ای و بعضی ها پیازی و جیکه ای می باشد.

گرده

گرده یکی از نان های سنتی استان بوشهر به شمار می رود که پای ثابت سفره های مردم بوشهر مخصوصاً در وعده افطار می باشد. نام این نان در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت است. طبخ این نان خوشمزه داخل تنور گلی انجام میشود.

موادی همچون خرما، آرد گندم، آب و کنجد برای تهیه این نان لذیذ نیاز است. این نان را به خاطر ترکیبات خاصی که دارد می توان به تنهایی میل کرد و هم در کنار غذاهای ساده مثل شیر و نیمرو سرو می شود.

مسقطی

از جمله شیرینی ها و حلواهای معروف و خوشمزه جنوبی ها مخصوصاً استان بوشهر می توان به مسقطی اشاره کرد این شیرینی طعم بسیار لذیذ و خوشمزه ای دارد. مشخصه اصلی این شیرینی غلیظ و کشدار بودن آن است. مواد اولیه ای که در این شیرینی یا حلوا به کار می رود، آب، شکر، گلاب، هل و زعفران، کره مغز پسته می باشد.

پیشنهاد می کنیم چنانچه سفری به این استان داشتید تا زمانی که طعم بی نظیر این دسر را نچشیدید آنجا را ترک نکنید. البته جالب است بدانید تهیه این خوشمزه زعفرانی در بین مردم شیراز نیز رایج است و جزو شیرینی های سنتی آنها به شمار می رود.

بلالیت

دسر خوشمزه و معطر بلالیت با ریشه اصالتا هندی که از ترکیب ماکارونی یا ورمشیل، شکر، گلاب، روغن یا کره، آب، هل و زعفران به دست می آید زینت بخش سفره های مردم بندرعباس و بوشهر است.

بلالیت به عنوان یک دسر محلی در تمام مهمانی های رسمی و غیر رسمی گزینه بسیار مناسبی برای پذیرایی مهمانان می باشد. در آیین و سنت دیرینه این دیار در ایام عید فطر و قربان به عنوان یک وعده اصلی یا در کنار تخم مرغ سرو می شود.

نشا

نوعی دسر در استان بوشهر برای وعده افطار در ماه مبارک رمضان تدارک دیده می شود که نشا نام دارد. این دسر خوشمزه همچون شعله زرد، به رنگ زرد است و طعم بسیار فوق العاده ای دارد.

البته مواد اولیه آن نیز شبیه به موادی است که در شعله زرد به کار میرود به خاطر همین طعم هر دوی آنها نسبتاً به همدیگر نزدیک می باشد. برای اینکه این دسر خوشمزه را تهیه کنید به موادی همچون آب، شکر، نشاسته، گلاب زعفران نیاز دارید.

لگیمات / لقیمات

لگیمات از دسته شیرینی های سنتی و خوراکی سالم بوشهر می باشد که قدمت بسیار بالایی دارد. این شیرینی بسیار خوشمزه و پرطرفدار از ترکیب آب، آرد، شیره خرما، تخم مرغ، مایه خمیر و روغن به دست می آید. این شیرینی و غذا بدلیل ترکیبات منحصر بفرد خود بسیار پرکالری و پرانرژی است و علاوه بر طعم بسیار خوشمزه خونساز هم به حساب می آید.

حلوای سَردَ بُندو

حلوای محلی خوشمزه و بسیار مقوی که در میان مردمان استان بوشهر معروف است و با استفاده از لک (گندم) و خرما و البته روغن حیوانی تهیه می شود حلوای سَردَ بُندو نام دارد.

شما به جای روغن حیوانی می توانید در این حلوا از کره محلی نیز استفاده کنید. نکته جالبی که در این میان وجود دارد و شاید دانستن آن برایتان عجیب باشد آنهم این است که در تهیه این حلوا، دوغ نیز به کار برده می شود.

حلوای انگشت پیچ

یکی از پیش غذاهای خوشمزه و مجلسی استان بوشهر حلوای انگشت پیچ نام دارد که وقت و سلیقه و همچنین حوصله بسیار زیادی برای تهیه نیاز دارد. زمانی که قلیه ماهی خوراک اصلی باشد به خاطر اینکه طبع سردی دارد علاوه بر اینکه تند و تیز تهیه می شود با این حال در اکثر مواقع حلوای انگشت پیچ یا حلوا خرمایی در کنار آن سرو می کنند تا مکمل هم باشند.

آش بوشهری

از خوراکی های دیگری که در بین مردمان بوشهر پرآوازه است و عطر و طعم بی نظیری دارد می توان به آش بوشهری اشاره کرد. مشخصه اصلی این آش غلیظ و کشدار بودن آن است گویا بوشهری ها به این نوع غذاها علاقه شدیدی دارند.

این آش سابقه طولانی دارد و جزو خوراکهای بسیار قدیمی این استان به شمار می رود. در گذشته این آش با نام آش سبزی شناخته شده بود و در تهیه آن از موادی همچون لوبیا قرمز، گوشت، پیاز، تره و شوید و ادویه جات به کار برده می شود. ناگفته نماند این آش تقریباً به شله مشهدی شباهت دارد و مثل آن طرز تهیه نسبتا سختی دارد.

سوپ میگو

سوپ میگو یکی از سریع ترین غذاهای افطاری بوشهری ها است که مورد علاقه مردم این منطقه می باشد و درست کردن آن خیلی ساده و سریع است و در عین حال طعم بسیار خوشمزه ای دارد و از لحاظ ارزش غذایی از غذاهای مقوی و سرشار از ویتامین به شمار می رود.

در تهیه این غذای لذیذ موادی همچون میگو، هویج نگینی خرد شده، پیاز، سیر، رب گوجه فرنگی به کار برده می شود. با پختن این سوپ خوشمزه یک افطاری سبکی برای خانواده خود می توانید داشته باشید.

میگو سوخاری

میگو از جمله غذاهای دریایی با ارزش غذایی بسیار بالاست که با توجه به طبع متفاوت انسان ها می توان به شیوه های مختلف طبخ نمود. میگو سوخاری یا همان میگو پلو غذایی بسیار خوشمزه و پرطرفدار است که از ترکیب موادی همچون تخم مرغ، آرد سوخاری، جوش شیرین، زعفران و نمک با میگو تهیه می شود. ترکیب بدست آمده را در روغن سرخ نموده و با برنج و سبزیحات سرو می کنند.

دمپختک ماهی

دمپخت ماهی از آن غذاهایی می باشد که مطمئناً با یکبار خوردن آن، طعم بی نظیرش با روح و روانتان بازی می کند. البته ناگفته نماند که بیشترین چیزی که در طعم غذا تاثیر گذار است ماهی انتخابی آن می باشد.

این غذای خوشمزه را با ماهی هایی همچون سرخو، هامور، سبیتی، سنگسر تهیه می کنند اما پیشنهاد ما به شما استفاده از ماهی هامور می باشد چرا که طعم فوق العاده ای به غذای شما خواهد داد.

به غیر از ماهی در پخت این غذای محلی خوشمزه از موادی همچون پیاز، برنج، روغن، سیر، کره، ادویه مخصوص بوشهر همچنین سبزیجات معطر به کار برده می شود. ناگفته نماند که انتخاب تازه ترین و بهترین نوع این مواد در طعم استثنایی این غذا نقش ویژه ای دارد.

شکر پلو بوشهری

شکر پلو غذایی است که جنوبی ها و بطور خاص تر بوشهری ها با آن در مراسمات ضیافت یا عزاداری از مهمانان خود پذیرایی می کنند. شکر پلوی بوشهری که در دیگر مناطق ایران مخصوصآ شیراز به شیرین پلو مشهور است، همانطور که از نامش پیداست طعم شیرینی دارد که طبیعتا به مزاج خیلی از بوشهری ها خوش نمی آید اما بر عکس یکی از غذاهای مورد علاقه شیرازی ها می باشد.

تدبیر بوشهری ها در این هنگام استفاده از قیمه بوشهری با طعم ترش و شور در کنار شکر پلو است. شکرپلو را بوشهری ها با خلال پسته تزیین می کنند و در تهیه آن از شکر، برنج و زعفران بکار می برند.

ته انداز مرغ و بادمجان

از غذاهای بسیار خوشمزه که در بوشهر طبخ می شود و زینت بخش سفره های مردمان بوشهر می باشد می توان به ته انداز مرغ و بادمجان اشاره کرد. البته ناگفته نماند که بوشهری ها به طور جداگانه هم ته انداز مرغ دارند و هم ته انداز بادمجان. و شاید از ترکیب همین دو غذا و الهام گرفتن از آن ها، ته انداز مرغ و بادمجان را نیز درست می کنند.

اگر علاقه مند به بادمجان هستید پیشنهاد می کنیم برای یکبار هم که شده این غذای لذیذ را امتحان کنید. محتویاتی که علاوه بر مرغ و بادمجان در داخل این غذا به کار برده شده است شامل پیاز، برنج، فلفل، پودر لیمو عمانی، نمک و زعفران می باشد.

دوقوس ماهی

دوقوس ماهی یکی دیگر از غذاهای محلی استان بوشهر و بندر دیلم محسوب می شود. این غذا در میان دیلمی ها با بهترین ماهی های جنوبی که یکی از آن ها ماهی حلوای سفید نام دارد تهیه می شود. البته می توان با فیله ماهی های بدون استخوان و ماهی شیر نیز آن را طبخ کرد.

جالب است بدانید که به دلیل کیفیت و قیمت بالایی که ماهی حلوای سفید دارد، به زبان محلی نام “زبیدی” به آن داده اند. این غذای خوشمزه با توجه به ذائقه مردم جنوب با طعم بسیار تندی طبخ میشود.

میگو پلو

یکی دیگر از غذاهای معروف محلی که در سراسر این استان طرفداران بیشماری دارد میگوپلو است. این غذای خوشمزه طبق ذائقه ای که جنوبی ها دارد با طعم بسیار تندی طبخ می شود البته این مولفه بستگی به خودتان دارد و می توانید میزان تندی آن را بر حسب میل خودتان تنظیم نمایید.

میگو پلو بوشهری یک تفاوت اساسی با میگو پلویی که در سراسر کشور تهیه می شود دارد آن هم در استفاده از تمر هندی است که طعم بسیار خاصی به آن می دهد. همانطور که میدانید میگو به خاطر ارزش غذایی بالایی که دارد طرفداران بسیار زیادی مخصوصاً در بین جنوبی ها به خود اختصاص داده است. این ماده غذایی پرخاصیت می تواند جایگزین بسیار خوبی برای گوشت قرمز باشد.

قیمه بوشهری

ممکن است با شنیدن قیمه بوشهری فکرتان به سمت قیمه های معمولی کشیده شود اما باید بدانید که تفاوت زیادی بین این غذا با قیمه های دیگر وجود دارد.

اصلی ترین تفاوت به له کردن گوشت مربوط میشود البته مزه اش نیز متفاوت است. در این غذا ابتدا گوشت را با گوشت کوب له می کنند به طوری که پس از اینکه غذا پخته شد زمانی که قاشق را داخل آن بزنید کشدار بودن آن را کاملاً حس خواهید کرد.

این غذا به شوری و ترشی می زند، از مواد اولیه ای که در تهیه آن به کار برده می شود می توان به سیب زمینی، لپه، زردچوبه، دارچین، گرد لیمو امانی، رب گوجه فرنگی، پیاز، گوشت قرمز زعفران و نمک اشاره کرد. ناگفته نماند معمولآ این غذا را همراه با شکر پلو سرو می کنند.

دمی لخلاخ

لخلاخ برگرفته از کلمه عربی «لخلخه» می باشد که به معنای بوی خوش است. این غذا بیشتر در سواحل عربی خلیج فارس جا افتاده است. معمولآ مردم این استان با استفاده از ماهی های سنگسر، هامور، سرخو و سبیتی این دمی را درست می کنند.

علاوه بر ماهی در تهیه این غذا موادی همچون برنج، کره یا روغن، ادویه جات و شوید به کار برده می شود. ناگفته نماند که در کنار شوید می توان مقدار کمی گشنیز و شنبلیله نیز در این غذا به کار برد. این پلو محبوبیت بسیار زیادی در بین مردم بوشهر دارد.

مجبوس

یک غذای خوشمزه عربی و بسیار لذیذ که در جنوب ایران بوشهر و خوزستان با نام هواری شناخته می شود. مجبوس از انواع پلوی قاطی و مخلوط است و با مرغ ماهی میگو و گوشت سرو می شود. این غذای پلویی، غذای ملی عربستان است و در تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس رونق دارد.

به این غذای خوشمزه لبنانی ها و حتی عربستانی ها “کبسه” می گویند. مجبوس را هرگونه و هر نوع، در همه جا یه یک شیوه طبخ می کنند. عضو اصلی و بارز این غذا ادویه مجبوس است. هواری یا مجبوس در ایران با میگو و ماهی پخت می شود که به آن هواری میگو یا هواری ماهی گفته می شود.

مُی شور (ماهی شور)

در گذشته که هنوز تکنولوژی به آن صورت پیشرفتی نداشت با انواع و اقسام راه ها اقدام به نگهداری مواد غذایی می کردند ، یا آنها را خشک می کردند و یا در نمک می خواباندند. در نمک خواباندن ماهی نیز شیوه ای مثل کنسرو سازی می باشد که در صورت نبوده دستگاه های منجمد سازی انجام می شده است و البته از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه بوده است.

چرا که هم قیمت پایینی دارد و هم مواد شیمیایی نگهدارنده داخل آن استفاده نشده است. تهیه ماهی شور از جمله غذاهای سنتی این منطقه به شمار می رود که بیشتر در سواحل طبخ می شود و از آنجایی که قدمت بسیار بالایی دارد نشان دهنده فرهنگ دیرینه ساحل نشینان می باشد.

این ماهی به خاطر این که طعم بسیار شوری دارد بایستی تقریباً ۵ الی ۶ ساعت داخل آب بماند و به طور مرتب آب آن تعویض شود تا شوری آن به خوبی گرفته شود. ناگفته نماند شما می توانید ما هیچ رو زد کنار برنج نیز کنید که در این صورت عنوان شور ماهی پلو به خود میگیرد.

هریسه

از پرطرفدارترین خوراک های شهرهای جنوبی ایران بالاخص استان بوشهر که بسیار قدیمی نیز هست، هریسه نام دارد. در لغت هریسه به این معنا است که خوراکی در نتیجه پخت غلات و یا حبوبات به همراه شیر یا آب می باشد البته ناگفته نماند که گاهی اوقات به آن شکر یا گوشت اضافه می شده است. این خوراک لذیذ مراحل پخت کم و آسانی دارد اما برای اینکه به یک نتیجه عالی و مطلوبی برسید نیاز به کمی حوصله و صبوری دارید.

در تهیه این غذا موادی همچون گوشت گوساله، گندم پوست کنده یا بلغور، دارچین، نمک و زردچوبه به کار می رود البته این نکته را نیز متذکر شویم که برای این غذا یک سس نیز تهیه می شود که با استفاده از آرد گندم، آب، شکر، آبلیمو، دارچین و زردچوبه به دست می آید.

معرفی بهترین و پرطرفدارترین غذاهای محلی شیراز

از شهرهای تاریخی و مهم کشورمان که دارای فرهنگ و تمدن دیرینه ای است می توان شیراز را نام برد که در ادبیات و تاریخ زبانزد می باشد. علاوه بر تاریخ و ادبیات و فرهنگ و هنر درخشان و با شکوه می توان به غذاهای سنتی آن نیز اشاره کرد که ریشه در گذشته دارد. تنوع غذایی در شیراز به حدی زیاد است که حتما قبل از سفر به شیراز با آنها آشنا شوید تا هنگام سفر بتوانید غذای مورد علاقه ی خود را میل کنید.

شیراز همچون سایر استانهای کشورمان دارای تنوعی از غذاهای خوشمزه و محلی و سنتی است ولی دارای یک وجه تمایز با غذاهای دیگر استانهایمان دارد و آن اینست که غذاهای شیراز از رنگ و لعاب ویژه ای برخوردارند و طعم شیرین آنها در همه جا شهرت دارد. در این سری از معرفی غذاهای سنتی در آشپزخانه ی نمناک، قصد داریم شما کاربران خوش ذوق را با دسرها، غذاها و البته آش های سنتی و محلی شیراز آشنا کنیم.

انواع دسر، آش و غذاهای سنتی شیراز استان فارس

سالاد شیرازی

سالاد کلم شیرازی بسیار معروف است و از رنده کردن کلم قمری به همراه فلفل سیاه، نعنای خشک ،کمی آبلیمو و بعضی وقتا کمی ماست درست می شود. کلم قمری بدون کلسترول است و فاقد چربی است.

مصرف صد گرم کلم قمری روزانه ٢٠ درصد از نیاز به پتاسیم را بر طرف می کند و منبع بسیار غنی از فیبر می باشد و همچنین دارای ویتامین C بسیاری است که در هنگام سرماخوردگی می توانید از آن استفاده کرده و زود بهبود یابید. کلم قمری در کشور آلمان بسیار معروف و پرطرفدار است و با نام Kohlrabi شناخته می شود.

البته نا گفته نماند که سالاد شیرازی به یک روش دیگر نیز درست می شود که در بین مردم ایران رایج است و با استفاده از گوجه فرنگی، پیاز، خیار، نمک، نعنا و فلفل درست می شود.

حلوای شیرازی

حلوای شیرازی یکی دیگر از دسرهای معروف و پرطرفدار ایرانی می باشد که اصالت آن به شیراز بر می گردد. این حلوا طعم بسیار لذیذ و فوق العاده ای دارد و موادی که در تهیه آن به کار می رود عبارت است از:آرد برنج، آب، گلاب، زعفران، خلال پسته، خلال بادام، روغن و شکر. از این دسر خوشمزه در ماه رمضان در وعده افطار نیز میل می شود.

کلوچه مسقطی و چوی

این کلوچه را می توان جزو خوشمزه ترین خوراکیهای شیراز به شمار برد. البته این شیرینی را نوعی حلوای مخصوص می دانند. با کیفیت ترین نوع این شیرینی بسیار لطیف و تر است و زعفران و هل و گلاب زیادی نیز دارد. در نوع مرغوب آن پودر پسته ی بیشتری می ریزند و گاهی در آن برگ گل نرگس یا گل سرخ نیز بکارمی برند.

مسقطی یک شیرینی بی نهایت لذیذ است اما مسقطی های شیراز با آنچه که شما تصور می کنید متفاوت است. مرغوبترین مسقطی شیراز مسقطی لار است در شیراز نرمی مسقطی را با سفتی کلوچه ترکیب می کنند. مسقطی های لارستان بی همتاست، حتی در بندر مسقط در عمان هم مسقطی بدون زعفران و گلاب ایرانی معنا ندارد.

حلوای خارک

در قسمتهای جنوبی شیراز حلوایی درست می کنند که از مخلوط خارک و آرد و رطب و زعفران و گلاب درست می شود. که به رنگ نارنجی است مواقعی هم به حلوا دارچین یا هل هم می زنند از این حلوا می توان به عنوان یک میان وعده ی خوشمزه یا دسر هم استفاده کرد.

البته در ماه مبارک رمضان بسیار طبخ می شود و طرفداران بیشماری هم دارد این حلوای خوشمزه به علت داشتن خرما بسیار مفید است و شیرینی آن هم از شیرینی خرماست و گاهی به آن بادام نیز می افزایند.

فالوده شیرازی

فالوده یا پالوده شیرازی، از آن دسته از خوراکی هایی است که می توان در همه نقاط ایران مشاهده کرد و در فصل تابستان هم از محبوبیت بیشتری برخوردار است اما فالوده شیراز یک چیز دیگر است. تنها با خوردن یکبار از آن در شیراز شیفته فالوده ی شیراز خـواهید شد.

فالوده از رشته های نازک نشاسته ای درست می شود که با یخ زیاد و شکر به عمل می آید و با تـوجه به ذائقه ی هر شخصی می توان از آبلیمو، گلاب یا عرقیجات دیگر استفاده کرد. پشت ارگ کریم خان بهترین و خوشمزه ترین و ارزانترین فالوده ها را دارد. در سفر به شیراز به این محل حتما سری بزنید تا از خوردن فالوده های شیرازی لذت ببرید.

یوخه

احتمالا کاک برای شما آشنا باشد بله همان کاک معروف کرمانشاه. یوخه نیز همان مواد را دارد و اغلب هم به شکل کاک بریده می شود اکثر مردم کاک و یوخه را مانند هم می دانند اما در واقع در پخت این دو شیرینی خوشمزه تفاوتهایی نیز وجود دارد.

در قدیم زنان کدبانو برای پخت یوخه از زعفران فراوان استفاده می کنند و برای تزیین یوخه پودر پسته ی بیشتری روی آن می ریختند ولی امروزه برای تزیین از پودر قند استفاده می کنند.

شیرینی هلالی فسا

تنوع شیرینی در شیراز بسیار زیاد است در شهر فسا شیرینی خوشمزه ای به نام نان فسا تهیه می شود که بسیار دلچسب و خواستنی است که در پخت آن زنجبیل استفاده می شود در نوع سنتی که پخت می شود از گندم استفاده می کنند که خاصیت آن را چند برابر میکند.

آش انار

از دیگر غذاهای بسیار لذیذ که در شیراز طبخ می گردد آش انار است که شیرازی ها در طبخ آن واقعا ماهر و استادند. در تهیه ی آش انار از کوفته ریزه ، گلپر، چغندر، لپه و سبزی استفاده می شود و چون در پخت این آش از انار و دانه ها یا رب انار استفاده می کنند به این نام معروف است. ایرانی ها اکثرا از مزه ی ترش این آش لذت می برند و در فصل لیمو هم با این دستور پخت آش لیمو می پزند.

آش سبزی

از غذاهای محلی و سنتی شیراز می توان به آش سبزی اشاره کرد که به دلیل مزه ی خوشمزه و دلچسب طرفداران زیادی دارد. البته شیرازی ها این آش را در وعده ی صبحانه سرو می کنند و در تعطیلات همیشه در سفره های شیرازی ها نقش ثابتی دارد.

این آش به علت طعم فوق العاده و خوشمزه در بین گردشگران نیز طرفدار دارد و برای خرید آن ممکن است حتی یک صف طولانی نیز تشکیل شود. اگرچه آش سبزی در همه جای ایران طبخ می شود ولی آش سبزی شیراز یک چیز دیگر است.

برای پخت این آش از عدس، برنج، نخود، گوشت، دارچین، لوبیا سفید، تره، ترخون، و شوید استفاده می کنند. اگر به شیراز سفر کردید حتما خوردن این آش را امتحان کنید چرا که با یک بار امتحان مشتری دایمی این آش دلپذیر خواهید شد.

آش دوغ شیرازی

از آش های محبوبی که شیرازی ها بسیار به آن علاقه دارند آش دوغ شیرازی می باشد. به علت وجود دوغ در این آش رنگ آن روشن است و تزیینی که با پیاز داغ روی آن انجام می دهند به خاطر همین رنگ روشنش بسیار جذاب می شود. در تهیه این آش از موادی همچون لپه، برنج، دوغ، شوید و … استفاده می شود. جالب است بدانید داخل این آش، گوشت هم به کار میبرند.

قنبر پلو

قنبر پلو از جمله غذاهای شیرازی می باشد که جزو سنتی های شیراز به شمار می رود، این غذا در اکثر مجالس و میهمانی های شیرازی ها طبخ می شود و مواد تشکیل دهنده آن عبارتند از:گوشت چرخ کرده، مغزگردو، انار یا رب انار، برنج، آرد نخودچی، کشمش، پیاز و ادویه.

جالب است بدانید که می توانید خرما یا شیره انگور را جایگزین کشمش بکنید. این غذا طعم بسیار خوشمزه ای دارد و خوردن آن همراه با سالاد شیرازی یک حس بسیار تکرار نشدنی به شما خواهد داد.

شیرازی پلو

چنانچه یکی از بستگان شما ساکن شیراز باشد و شما در تعطیلات به خانه آنها بروید مطمئن باشید که یکی از وعده های غذایی شما شیرازی پلو خواهد بود. خستگی سفر با خوردن این غذای خوش رنگ و لعاب از تن شما خارج می شود.

در واقع از اصیل ترین غذاهای محلی شیراز به شمار می رود که با یک بار خوردن به خاطر طعم فوق العاده و بی نظیرش حسی تکرار نشدنی در شما ایجاد می کند. در تهیه این غذای خوشمزه از موادی همچون مرغ، برنج، بادمجان، زعفران دم کرده، زرشک و نمک به کار برده می شود.

خوراک بابونه

غذای بسیار خوشمزه و لذیذ محلی دیگری که متعلق به خطه استان فارس است خوراک بابونه می باشد.این خوراک خوشمزه با روغن حیوانی درست می شود و از مواد تشکیل دهنده دیگر آن می توان به تخم مرغ، پیاز، بابونه شیرازی یا بابونه سبز محلی و ادویه اشاره کرد.

آلبالو پلو

از ساده ترین غذاهای محلی شیراز که البته پای ثابت سفره های مجلسی مردم آن می باشد آلبالو پلو نام دارد، این غذا با ترکیبی از غلات، گوشت و میوه به دست می آید و طعم ملس آن زبانزد عام و خاص است. گردشگران نیز این غذا را به خوبی می شناسند و هر بار با سفر به شیراز آن را در برنامه غذایی خود می گنجانند.

لوبیا پلو

عطر و طعم فوق العاده لوبیا پلو شیرازی آن را از سایر لوبیا پلو ها جدا کرده است و هرچند در شهرهای مختلف ایران پخته می شود اما لوبیا پلوی شیراز با تمام آنها فرق دارد و تفاوت اصلی آن به کار بردن لوبیای چشم بلبلی به جای لوبیا سبز می باشد. از مواد دیگری که در پخت این غذا به کار می رود می توان به برنج، شوید، زعفران، دارچین، نمک و فلفل شاره کرد.

رب پلو

از لذیزترین و در عین حال ساده ترین غذا های محلی شیراز که طرفداران بسیار زیادی به خود اختصاص داده است می توان به رب پلو اشاره کرد. این غذای خوشمزه در اکثر مواقع پای ثابت سفره های مردم خونگرم و مهمان نواز شیرازی می باشد، به خاطر استفاده گردو و رب انار داخل این غذا ارزش غذایی آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و با وجود این که بسیار ساده به نظر می رسد اما بیشتر مواد مورد نیاز و ویتامینهای بدن را تامین می کند. این غذا همراه با سبزی خوردن یا سالاد شیرازی میل می شود.

ته چین شیرازی

ترکیبی از مرغ و بادمجان طعم فوق العاده ای به ته چین شیرازی که یکی از غذاهای سنتی و محلی این شهر است داده است. مطمئن باشید که پس از خوردن این غذا نه تنها پشیمان نخواهید شد بلکه از این پس آن در برنامه غذایی بعدی خود قرار می دهید. در تهیه این غذا به غیر از مرغ و بادمجان از موادی همچون زرده تخم مرغ، ماست، کره، زرشک، برنج، شکر و … به کار برده می شود.

کوفته سبزی

کوفته سبزی نیز از دیگر غذاهای سنتی شیراز می باشد که از ترکیب موادی همچون پیاز، گوشت چرخ کرده، نخود و سبزی درست می شود. طعم و مزه خاص این غذا باعث شده که گردشگران خوردن آن را با نان داغ و سبزیجات معطر در برنامه غذایی خود قرار دهند و برای یک بار هم که شده لذت آن را بچشند. ناگفته نماند که کوفته سبزی نسبت به سایر کوفته ها اندازه بزرگتری دارد.

آب پیازک یا اشکنه شیرازی

اشکنه از آن دسته غذا هایی میباشد که در سراسر ایران با شیوه های متنوع پخته می شود که در شیراز هم با یک دستور پخت منحصر به فردی تهیه می شود. به خاطر همین نام اشکنه شیرازی پ به خود گرفته است.

هنوز هم که هنوز است ساکنان قدیمی این شهر از این غذا درست کرده و طرفدار پروپاقرص آن هستند. در تهیه این غذا از موادی همچون پیاز، تخم مرغ، شنبلیله، نعنا خشک، نمک و زردچوبه به کار برده می شود.

کلم پلو

یکی از غذاهای معروف شیرازی که همه با این غذا آشنا هستند و در همه جا هم پخته می شود کلم پلو است که با موادی مانند کلم قمری، گوشت چرخ کرده، آرد نخود چی، سبزی (تره، ترخون، ریحان و شوید ) پخته می شود. کلم پلو یک غذای بسیار مقوی و مفید است و در کنار ماست و سبزی خوردن بسیار خوشمزه می گردد.

کوفته هلوی شیرازی

غذایی که به جز شیراز در شهر دیگری نمی توانید آن را پیدا کنید کوفته هلوی شیرازی می باشد که به خاطر طعم متفاوتش توانسته طرفداران بی شماری را به خود اختصاص دهد. تا جایی که بسیاری از گردشگران را مجذوب آن شده اند.

کوفته هلوی شیرازی به شکل توپ های کوچک در آورده می شود و داخل روغن سرخ کرده و نوش جان می کنند. جالب است بدانید با وجود این که نام این غذا کوفته هلو می باشد اما داخل آن از هلو استفاده نشده است. از مواد اصلی این غذا می توان به گوشت چرخ کرده، هویج یا نرگسی، نخودچی و تخم مرغ اشاره کرد.

پلو اسفندی

از غذاهای مقوی که اکثراً در شهرستان آباده پخته می شود پلو اسفندی است که در میان شیرازیها نیز طرفدار دارد. اغلب در اوایل اسفند هر سال پخته می شود و موادی که برای پخت آن بکار می رود عبارتند از:نخود، لوبیا، میخک پودر شده ماش، ادویه ی پلویی، پیاز، گوشت گوسفند، برنج، گندم، کره، نمک، جو، گندم و روغن حیوانی.

شکر پلو

شیرازی ها دوستدار غذاهای شیرین هستند و اغلب غذاهایشان طعم شیرین دارد. یکی از این غذاهای شیرین و معروف شیرازی ها شکر پلو است و نام آن هم به دلیل وجود شکر در غذا می باشد این غذا از برنج، شکر، مغز پسته و بادام و زعفران و خلال پوست نارنگی درست می شود اگر علاقمند به طعم شیرین هستید حتما این غذا را بپزید.

کوفته گشنیز شیرازی

کوفته گشنیز یک غذای خوشمزه و لذیذ است که از گشنیز، تخم مرغ، ارد نخودچی، برنج، گوجه فرنگی، گوشت چرخ کرده پخته میشود. پایه ی این غذا گشنیز می باشد به همین جهت با دیگر کوفته ها از لحاظ طعم و مواد اولیه فرق دارد. برای تهیه ی این غذا گشنیز در چند مرحله به غذا افزوده می شود.

یخنی نخود

یخنی نخود شیرازی یا “یخی گوشت و نخود” یک نوع آبگوشت شیرازی است که با گوشت، سیب زمینی، نخود، پیاز، نمک و زردچوبه پخته می شود و بسیار خوشمزه و لذیذ است و با نان سرو می گردد. پخت آبگوشت در بیشتر مناطق ایران به این روش می باشد.

قورمه به

قورمه به هم از غذاهای سنتی و محلی شیراز است که طعم شیرین و خوشمزه ای دارد. این غذا از به درست می شود و یک طعم فوق العاده و خوشمزه به غذا می بخشد. در قورمه به از شکر، زعفران، پیاز، ادویه و گوشت استفاده می کنند. اگر دوستدار غذای شیرین هستید می توانید در شیراز آن را تجربه کنید.

دو پیازه آلوی شیراز

این غذا از غذاهای محلی شیراز محسوب می گردد که از پیاز داغ، گوجه فرنگی، رب گوجه فرنگی، سیب زمینی، و ادویه درست می شود. برای پخت آن ابتدا سیب زمینی ها را آبپز کرده و بعد از آن خرد کرده با پیاز داغ گوجه فرنگی و رب و ادویه ترکیب می کنند.

البته گاهی هم با گوشت خرد شده این غذا را می پزند این غذا از غذاهای راحت و فوری است و زود آماده می شود و از غذاهای پرطرفدار در میان شیرازی ها به شمار می شود.

انار پلو شیرازی

از غذاهای محلی خوشمزه و مجلسی شیراز که در مناسبت هایی همچون شب یلدا و چهارشنبه سوری توسط کدبانوهای خوش ذوق شیرازی طبخ می شود انار پلو شیرازی نام دارد.

جالب است بدانید به دلیل بکار بردن انار داخل این غذا که نمادی از شب یلداست این خوشمزه در بین مردم شیراز به نام غذای یلدایی معروف شده است.انار پلوی خوش طعم با ترکیبی از موادی همچون برنج، انار، مرغ پخته، پیاز، زعفران، خلال پسته و … به دست می آید.

دمپختک شیرازی

دمپختک یک غذای معروف و خوشمزه که در شیراز همه با آن آشنا هستند و در دیگر نقاط ایران نیز یک غذای محبوب است. دمپختک انواع گوناگونی دارد که دمپختک شیرازی با کلم و عدس پخته می شود و می توان از کلم پیچ، پیاز، هویج، ترخون، شوید، ریحان نمک و زردچوبه هم استفاده کرد و بسیار مقوی است و اشخاصی که از گوشت استفاده نمی کنند می توانند این غذا را در برنامه ی غذایی خود بگنجانند.

هویج پلو

یکی دیگر از غذاهای محلی شیراز که شیرین و خوشمزه است و محبوبیت بسیاری نیز در میان شیرازی ها دارد هویج پلو است که در دیگر شهرهای کشورمان نیز پخته می شود. در آذربایجان خورشت هویج پخته می شود که با هویج پلوی شیراز کمی فرق دارد این غذا با برنج شکر، گوشت چرخ کرده، پیاز، زعفران دارچین، نمک پخته می شود و یک طعم و بوی بسیار دلپذیر دارد.

معرفی بهترین غذاهای محلی و سنتی مشهد

صحبت از غذا که می شود طیف بسیار وسیعی از خوراکی ها به ذهن معطوف می شود. هرکجای جهان هستیم و ایران عزیزمان را که بالا و پایین کنیم با غذاهای متنوعی مواجه خواهیم شد که دست ما را برای انتخاب باز می گذارد.

از بین همه غذاها، غذاهای سنتی و محلی هر منطقه با روح و روان هر انسانی بازی می کنند و دیگر انتخاب یک غذا آسان نیست. شاید بیراه نباشد اگر بگوییم غذاهای محلی مطابق با طبع و ذائقه انسان ها به وجود آمده اند و از این رو می توان نتیجه گرفت که با چه طیف گسترده از غذاها مواجه هستیم. ایران عزیزمان که مهد اقوام مختلف است در هر گوشه و کنار خود مردمانی با فرهنگ غذایی متفاوت را در خود جای داده است.

در این بین مشهد که در دوره تاریخی افشاریان پایتخت ایران زمین بوده و اکنون کلان شهری در شمال شرق ایران است، علاوه بر اینکه دارای اماکن زیارتی و جاذبه های گردشگری بسیاری می باشد، شهرت تنوع غذاهای محلی بسیار پرآوازه ای نیز دارد. طعم و عطر غذاهای سنتی مشهد که حاصل خوش سلیقگی مردم این منطقه است از یاد هیچ مسافری نخواهد رفت و جزیی از بهترین خاطرات هر مسافری است.

چنانچه علاقه مند به آشنایی با فرهنگ غذایی این شهر تاریخی هستید پیشنهاد میکنیم خواندن این بخش از آشپزخانه نمناک را از دست ندهید تا به هنگام سفر به آنجا با آگاهی بالا از داشته های این شهر بهره مند شوید.

ماقوت

مسقطی مشهدی یا ماقوت یک نوع حلوا است که برای خوشمزه تر شدن به آن زعفران، بادام می افزایند. مشهدی ها در مورد ماقوت تعبیر جالبی دارند که حلوای ماقوت بهتر از جوهر یاقوت است این حلوای دلپذیر از آرد یا نشاسته و زعفران تهیه می شود و در اغلب مراسمات مشهدی ها می توان این حلوای خوشمزه را دید.

دیگچه مشهدی

شاید وقتی اسم دیگچه مشهدی را میشنوید ممکن است که این فکر در ذهن شما تداعی شود که غذایی است بار گذاشتی و پر از گوشت. ولی در اصل این یک شیرینی و دسر می باشد که در مراسمات مذهبی مانند ماه محرم و یا افطاری تهیه می گردد و از ترکیب هل، گلاب، برنج، شکر، زعفران، شیر، کره، پخته می شود.

آش ماست مشهد

از غذاهای سنتی و خوشمزه ی مشهد می توان به آش ماست اشاره کرد که گاهی از آن به آش دوغ نیز یاد می کنند. البته این آش خوشمزه در بیشتر نقاط کشورمان پخته می شود اما دستور پخت آش مشهدی با بقیه نقاط اندکی تفاوت دارد. این غذا را می توان به عنوان پیش غذا یا حتی یک وعده ی غذایی نیز استفاده کرد.

البته آش ماست در ابتدا مختص سبزوار بوده و در آنجا از محبوبیت بیشتری برخوردار بوده است و بعدها در مشهد نیز پخت آن مرسوم گشته است. برای پخت این آش لذیذ از سینه ی مرغ، برنج، لپه، ماست، سیر، پیاز، نعنا خشک، نمک، فلفل، زعفران و برگ بو استفاده می کنند.

شیشلیک

از مرغوبترین کبابها می توان به شیشلیک اشاره کرد. که حتی وقتی اسمش را نیز تلفظ می کنیم طعم خوشمزه اش در ذهنمان تداعی می شود این کباب بی نظیر از گوشت بره درست می شود البته با توجه به اینکه طرفداران زیادی دارد شاید از گوشت دیگری نیز طبخ گردد. شیشلیک مشهد از غذاهای گران و پرطرفدار می باشد و به شدت هم خوشمزه است اگر به مشهد مسافرت کردید حتما شیشلیک مشهد را امتحان کنید.

آش لخشک

آش لخشک از آش های محلی و سنتی مشهد است و جزو خانواده ی آش ها محسوب می شود با این تفاوت که فقط از عدس استفاده می شود و از حبوبات دیگر در آش استفاده نمی کنند.

در داخل آش از رشته های پهن و بلندی به نام لخشک استفاده می کنند که در زمانهای قدیم بانوان خودشان در خانه درست می کردند. این غذا به خاطر وجود منابع آهن و مخصوصا داشتن عدس بسیار مورد استفاده قرار می گیرد در این آش معمولا از پیاز داغ، سیر داغ، نعنا داغ و کشک استفاده می کنند.

شله مشهدی

شله مشهدی هم از خانواده ی آش ها است و در مشهد به شُله معروف است برای پخت این غذا از گوشت، ادویه ی بسیار و حبوبات استفاده می شود. قدمت پخت این آش به حمله ی مغولها برمی گردد که به خاطر نبودن مواد غذایی، هرچیزی که پیدا می کردند به غذا می افزودند و اگر گفته شد که این غذا مغولی است کاملا اشتباه است چرا که منظور این است که پخت آن به زمان مغول برمی گردد چون برای تهیه ی این غذا باید حبوبات زیادی مصرف شود و زحمت زیادی نیز دارد به همین دلیل در خانه ها زیاد پخته نمی شود بلکه به مقدار زیادی در مراسمات مانند محرم توسط آشپزهای خبره پخته می شود. این آش برای مشهدی ها بسیار مهم است و در لیست آثار معنوی کشور ثبت شده است.

کوکو شیرین

کوکو شیرین از غذاهای قدیمی مشهد است و از غذاهای دسری و شیرین مشهدی ها که به عنوان دسر یا پیش نیاز غذا استفاده می کنند. شیره ای که بر روی این غذای خوشمزه ریخته می شود طعم دلچسبی به آن می دهد که سبب شده طرفداران زیادی داشته باشد این شیره از مخلوط گلاب، زعفران، شکر، آب، درست می شود و زمانی که کوکو کمی سرد شد شیره را به آن می افزایند. تهیه ی کوکوی شیرین در قزوین و تبریز هم رایج است اما اصالت آن به مشهد بر می گردد.

یتیمچه مشهدی

این یک غذای راحت و ساده و در عین حال بسیار مقوی است و در بیشتر شهرهای کشورمان نیز پخته می شود و روش پخت و مواد آن نیز با توجه به ذائقه ی ساکنان هر منطقه ای متفاوت است. در یتیمچه ی مشهد لوبیا، بادمجان، نخود، عدس، دارچین، زرد چوبه، نمک و فلفل بکار می برند.

البته گاهی هم از کشک و گوجه فرنگی و نعنا داغ هم استفاده می کنند. این غذا در واقع مختص نیشابور است چون این غذا راحت و ساده است احتمالاً همه ما خوردن آن را چند باری امتحان کرده ایم البته پخت این غذا در میان ترک های آذری و شیرازی ها نیز رایج است و تنها مختص مشهد نیست.

رشته پلو

رشته پلو غذای محلی و بومی مشهد، اردبیل و کرمانشاه می باشد که در مناطق دیگر هم به روشهای مختلف طبخ می گردد. مشهدی ها در نوروز این غذای خوشمزه را پخته و نوش جان می کنند و معتقد هستند که با خوردن این غذا سر رشته کار به دستشان می آید. رشته پلو از موادی مانند برنج، ران مرغ، رشته پلویی، دارچین، زعفران، سماق، کره، پیاز، نمک و فلفل درست می شود.

پلو مخلوط مشهدی

یکی از غذاهای سنتی و خوشمزه و دلچسب خطه خراسان رضوی پلوی مخلوط است که در واقع همان استانبولی و لوبیا سبز است که با هم مخلوط شده اند و ترکیب بسیار خوشمزه ای را ایجاد کرده اند. باید بدانید در طبخ این غذا از برنج، گوشت، هویج، رب گوجه فرنگی، ادویه های گوناگون بکار می برند.

غذای چنگالی

این یک غذای سنتی است که سریع و فوری حاضر می شود و بسیار لذیذ است. اگر مایل به میل غذای سبک و ساده در وعده ی صبحانه یا میان وعده هستید پیشنهاد میکنیم چنگالی را امتحان کنید.

این غذای پرطرفدار در اکثر شهرهای مشهد طبخ می شود. برای پخت چنگالی اول نان را ریز ریز کرده در داخل روغن قرار می دهند و بعد با شیره، شکر یا عسل مخلوط می کنند در بعضی نقاط به آن کره حیوانی هم می زنند.

دیزی سنگی

دیزی سنگی یک آبگوشت بسیار خوشمزه است که در ظرف های سنگی یا سفالی پخته می شود. آبگوشت های مشهد در لیست عالی ترین غذاهای محلی و سنتی مشهد قرار دارند و چون در ظرف های مخصوص پخته می شوند دارای طعم بسیار خوشمزه و به یادماندنی هستند در تهیه این غذا موادی مانند گوشت، لوبیا، سیب زمینی، نخود، ادویه، پیاز، نمک بکار برده می شود.

کمه جوش

غذایی که اگر با سبزی خوردن و نان سرو شود بسیار لذیذ خواهد شد یکی دیگر از غذاهای محلی مشهد می باشد که کمه جوش نام دارد، این غذا در بین مردمان خراسان رضوی بسیار پرطرفدار است.

جالب است بدانید که کمه یک نوع ماست چرب و سفت می باشد که در این غذا به کار برده می شود. در تهیه این غذای خوشمزه به موادی همچون ماست چکیده یا کمه، سبزیجات شامل (نعنای خشک و تازه، تره)، پودر گردو، کشک، کره، تخم مرغ، پیاز روغن حیوانی احتیاج دارید.

خورش ریواس مشهد

در فصل بهار در بخش های کوهستانی ایران گیاهان خودرویی رشد می کنند که دارای یک طعم ترش و خوشمزه اند. که با آن خورشتی بسیار خوشمزه پخته می شود. خورشتریواس نه تنها در مشهد بلکه در استان های خراسان جنوبی و کردستان هم طرفداران خود را دارد. موادی که برای این خورشت بکار می روند عبارتند از گوشت، شکر، نعنا، جعفری تازه، پیاز و ریواس می باشد.

اشکنه قوروت

این غذای مشهدی بسیار مقوی و مفید است که کله جوش هم نامیده می شود و از غذاهای خوشمزه و پرطرفدار مشهدی می باشد. اشکنه قوروت به علت داشتن کشک، سرشار از کلسیم می باشد و برای تهیه آن از کشک ساییده شده، نعنا داغ، ادویه، مغز گردوی ریز شده، پیاز داغ ،استفاده می کنند.

ساطری پلو

از جمله غذاهای سنتی خوشمزه و لذیذ دیگر مشهد می توان به ساطری پلو اشاره کرد، این غذا شباهت زیادی به هویج پلو دارد ولی با این تفاوت که داخل آن کشمش به کار برده می شود.

موادی که در تهیه این غذا به کار برده می شود عبارتند از:برنج، گوشت چرخ کرده، پیاز رنده شده، هویج، کشمش، نمک و فلفل استفاده می شود. پس از اینکه مواد آماده طبخ شدند هویج های خلالی در ماهیتابه تفت داده می شود و در نهایت کشمش داخل روغن سرخ می شود.

قیمه مشهدی

قیمه مشهدی نیز از آن دسته غذاهای سنتی مشهد به شمار می رود که عطر و طعم بسیار فوق العاده ای داشته و شباهت زیادی به قیمه های معمول شهر های مختلف دارد ولی فقط در یک مورد قیمه مشهدی را می توان متفاوت از سایر قیمه ها دانست آن هم به کار بردن ادویه هایی همچون زنجبیل، جوز هندی، زعفران، هل و دارچین می باشد.

به خاطر همین با خوردن یک بار از آن یک طعم بخصوصی از این غذا زیر زبانتان خواهد ماند. این غذا در بین مردم مشهد و زائران و گردشگرانی که همه ساله به آنجا سفر می کنند طرفداران بسیار زیادی به خود اختصاص داده است. بنابراین پیشنهاد می کنیم چنانچه سفری به این شهر مقدس داشتید برای یکبار هم که شده طعم این غذای خوشمزه را بچشید

بازیها ی محلی وسنتی آذربایجان غربی

در استان آذربایجان غربی بازیهای سنتی با اسامی دیگر در نواحی مختلف ایران با تغیرات اندک مشاهده می شود و نیز نوع مشابه بازی های سنتی در کشورهای مختلف جهان قابل مشاهده هستند زیرا در کلیه جوامع بشری نیازهای انسانی ایجاب می نماید تا برای رشد و تعالی از بازی ها در انواع و اقسام آن استفاده شود.

جولاتوتما
به دلخواه روی زمین بازی چاله هائی می کنند که یک توپ کوچک یا گردو در آن جا بگیرد. در داخل هر چاله تعدادی سنگ ریزه می ریزند. بازیکنان به نوبت، توپ را به طرف چاله ها قل می دهند. اگر توپ در چاله ای افتاد به ازاء آن یکی از سنگ ریزه های داخل چاله را برمی دارند تا سنگ داخل چاله ها تمام شود. سپس سنگ ها را می شمارند. سنگ هرکس بیشتر بوده برنده ٔ نهائی است .
تولاما
دایره ٔ بزرگی روی زمین می کشند و آن را به هشت قسمت تقسیم می کنند. در سمت چپ و در خارج دایره مربع مستطیلی رسم می کنند که خانه ٔ اول بازی است. خانه های داخل دایره را هم، از 2 تا 9 شماره گذاری می کنند. درست در نقطه ٔ مقابل خانه ٔ یک، در آن طرف دایره و در بیرون آن نیم دایره ای رسم می کنند که جهنم خوانده می شود. بازیکن اول، سنگ را در خانه ٔ اول می اندازد و خود از روی خانه ٔ اول می پرد و یک پای خود را در خانه ٔ دو و پای دیگرش را در خانه سه می گذارد. بعد به خانه ٔ نه می پرد و پای راست خود را بالا نگه می دارد، خم می شود و سنگ را از خانه ٔ اول برمی دارد و از روی خانه ٔ یک به بیرون بازی می پرد. پشت به شکل بازی می ایستد و سنگ را می اندازد. سنگ در هر خانه ای افتاد، آن خانه متعلق به بازیکن خواهد بود. اما اگر سنگ او به جهنم افتاد، او سوخته است و دیگری بازی را شروع می کند. در این بازی افتادن سنگ و یا رفتن پا روی خط موجب باخت بازیکن است. همین طور اشتباه گذاشتن پا در خانه .

درمانچی بابا (توفارقان )
نقش های بازی آسیابان و زن بیوه است. آسیابان مشغول کار است که زن بیوه ٔ گرسنه ای مقداری گندم برای آردکردن می آورد. آسیابان از آردکردن گندم او طفره می رود و وانمود می کند که خیلی کار دارد. هربار زن برای نرم کردن دل او شعری می خواند ولی او باز هم راضی نمی شود. زن چند شعر می خواند، آسیابان کار او را راه می اندازد و بازی تمام می شود .

پیشک قاشدی
ابتدا پشک می اندازند و یکی گرگ می شود. فراری باید با سرعت دست خود را به گرگ بزند و فرار کند. گرگ هم باید به دنبال او حرکت کند تا او را بگیرد. اما چون محدودیت مکانی وجود ندار، فراری می تواند به هر سمت و گوشه ای فرار کند و همین امر باعث می شود گرگ را خسته کند. بازی وقتی تمام می شود که فراری توسط گرگ زده شود که در اینصورت جاها عوض می شود.

شتر سواری

شتر سواران از محل شروع مسابفه حرکت کرده وبه سرعت خود را به محل تعیین شده ی مسابقه می رسانند.بازیکنی که درزمان کمتری این فاصله را طی کند برنده ی مسابقه میشود

استان مازندران و بازی های محلی جذابش…

چلیک مارکا :
بازیکنان به دو گروه تقسیم می شوند. برای بازی دو تکه چوب یا چلیک و و چوب بزرگ یا مارکا نیاز دارند. ابتدا گروه اول، چوب کوچک را روی گودالی قرار می دهند سپس با چوب بزرگ به زیر چوب کوچک کی زنند و آن را به طرف بالا پرت می کنند . چوب هر یک از بازیکنان که مسافت بیشتری را طی کند، آن گروه برنده می شود افراد بازنده باید به برندگان سواری بدهند.

رزین کا:
رزین وسیله چوبی به شکل Y است که تکه نوار لاستیکی به دو سر انتهای چوب بسته می شود. بازیکن با گذاشتن سنگ لای لاستیک و کشیدن آن به طرف عقب سنگ را پرتاب می کند و گنجشک شکار می کند.

آغوزکا یا گردو بازی:
بازیکنان گردو ها را دو به دو روی یکدیگر چیده و هر یک به نوبت با گردویی به نام کل یا تیره ( گردوی بزرگ تر ) به گردوها می زنند. اگر نفر اول به گردو ها زد و آنها را انداخت فعلا” برنده محسوب می شود و بقیه بازیکنان باید به تیره او بزنند هر کسی موفق شد صاحب همه گردوها می شود در غیر این صورت نفر اول همه گردوها را جمع می کند.

ریسمان بازی:
از بازی های نمایشی سنتی مازندران به ویژه در غرب استان، ریسمان بازی است. این بازی غالبا” در مراسم عروسی برگزار می شد. ریسمان بازان دو نفر هستند یک نفر به عنوان بند باز بالای طناب راه می رود و دیگری به نام شیطانک در پایین می ایستد. بند باز بالای طناب با گذاشتن مجمع روی سر یا سوار شدن روی دوچرخه روی طناب راه می رود و شیطانک نیز در پایین با درآوردن شکلک و حرکات خنده آور تماشاچیان را سرگرم می کند بعد از پایان نمایش شیطانک در بین تماشاچیان می چرخد و پول و شیرینی جمع می کند از صاحب خانه نیز پول و شیرینی می گیرند.

گاوجنگی:
از دیگر سرگرمی های دیرپا، مراسم گاو جنگی در روستای شیر کلا شهرستان نور است که به زبان محلی تشک جنگی نامیده می شود. این مسابقه هر سال و یک هفته بعد از اتمام کشتی لوچو در اوایل مرداد ماه به مدت 10 روز برگزار می شود. قبل از انجام مسابقه از اهالی محل مبلغی پول بابت هزینه های ضروری جمع آوری می شود. چند روز پیش از مسابقه از طریق نامه تاریخ برگزاری مسابقه به اطلاع اهالی روستاها وشهرها و حتی استان های همجوار رسانده می شود. هزینه نگه داری مهمانان در روستا و کرایه از پول جمع آوری شده پرداخت می شود.

« سوچلا» یا شکار به روش سنتی در آب بندان :
یکی از راه های درآمد روستاهای مرکزی مازندران شکار پرنده به روش سنتی در آب بندان به هنگام کم آبی است. اواسط پاییز پرندگان مانند قو، غاز، چنگر، انواع مرغابی و… از نقاط سردسیر به سواحل دریای مازندران که دارای آب و هوای معتدل است، مهاجرت می کنند و بیشتر در آب بندان ها که به علت کشت شالی ، محل مناسبی برای تغذیه پرندگان است، ساکن می شوند.

همشهری آنلاین: یکی از انواع سرگرمی‌های آموزنده و مفید استان فارس بازی‌های قشنگ محلی است که با اصطلاحات و اسامی متفاوت در هر شهر و آبادی با تفاوت‌هایی متناسب با اقلیم هر منطقه انجام می‌شود و با توجه به سن وجنس متفاوت است.

تیله بازی محلی خراسان جنوبی

تیله مهره های درشتی است از جنس سنگ یا از آهن یا از بلور که به لهجه مشهدی (توشله Tusla) یا تشله گفته میشود. این بازی به دو نوع تقسیم می شود. خانه یی – وجبی.

تعداد بازیکنان: دو یا سه یا چهار نفر است.

شیوه بازی: هریک از بازیکنان در زمین نرم و خاکی که به آن (خونه Xona) می گویند حفر می کند. خانه بازی حفره کوچکی است به قطر دو سانتی متر و عمق 5/1 یا 2 سانتی متر. فاصله خانه ها همسان است و در امتداد یکدیگر در خط راست قرار دارد.

یکی از بازیکنان با توافق نظر دیگران (تشله) خود را در لبه خانه اول قرار می دهد. (این عمل را در لهجه محلی شوند Sond که شاید از مصدر نشاندن است می گویند) دیگران از سر خط (یعنی نقطه ای که در امتداد خانه ها قرار دارد و فاصله آن قبلاً تعیین شده و اغلب با فاصله دو خانه برابر است) شروع به زدن تشله خود بطرف خانه ها می کنند (به نوبت و یکی بعد از دیگری) اغلب بازیگران با هم قرار می گذارند و می گویند:لوکلی موکلی از سیخ تا سوزه قبوله .

شیوه تیله بازی

(لو = لب) (کُل = سوراخ = حفره) (موکلی = هموزن و به اصطلاح اتباع آن است) (از سیخ تا سوزن) (یعنی کم و زیاد در بازی قبول است) گفتن این مطلب در حکم شرط بازی است.

لوکلی= هنگامی است که بازیکنی که از سرخط تشله می زند؛ تشله به دیواره خانه اول بخورد و به طرف زننده تشله برگردد. آن بازیکن باید دوباره تشله را بزند. اما اگر (خونه شو x ona su ) یعنی تشله به خانه برود یا تیر بزند (یعنی تشله یکی به دیگری بخورد) در این صورت احتیاجی به تکرار نیست.

موکلی= وقتی است که بازیگری که از سر خط می زند؛ تشله اش به دیواره خانه اول بخورد و به طرف چپ یا راست برود. باز هم باید دوباره تشله را بزند. از سیخ تا سوزن = اصطلاحی است برای قبول هر کار جزئی یا کلی و بازیگران باید از مقررات بازی بهرحال اطاعت کنند.

تشله بازی

هر (تیر) یعنی هر دفعه که تشله یکی به دیگری می خورد یک امتیاز (پوان) به حساب می آید. گاهی بازی برای برد و باخت پول است. مثلاً هر تیری یک ریال یا چند ریال محسوب می شود. در بازی دونفره، هر سه خانه را که گرفتند یک تیر به حساب می آید و وقتی هرچهار خانه گرفته شد؛ بازی تمام است و نفری که دفعه پیش تشله را زده است باید (شوند Sond) کند. (خانه اول را دو مرتبه باید گرفت. در نتیجه خانه ها چهارتا حساب می شود) این بازی را تا زمانی که بازیگران بخواهند می توانند ادامه دهند. در تشله بازی وجبی کسی است که (شوند) داده می گوید (سرپله) است وکسی اول بار تشله را میزند (اول زن) یا (جلوزن) و دومی (دوم زن) …. است.

تشله بازی وجبی: گاهی دو یا سه نفر باهم قرا تشله بازی می گذارند و به نوبت بازی می کنند. هرتیری که به هم زدند (بسته به قراردادشان) پول می گیرند. گاهی هم دو تشله بهم نمی خورد و تیر نیست؛ ولی دو تشله در فاصله یک وجب قرار دارد. درین صورت می گویند (وجب) است. و نصف پول قرار داده شده را می گیرند و دومرتبه بازی می کنند.

سوغات اردبیل، خوراکی های محلی اردبیل

اردبیل یکی از شهرهای ایران است که طبیعت بسیار زیبا و آب و هوای خوبی دارد. در کنار همه این ها، سوغات اردبیل هم جذابیت خاص خودش را دارد که می توانید آن را برای دوستان و خانواده خود تهیه کنید. پس چنانچه قصد سفر به اردبیل را دارید، می توانید برای تهیه بلیط هواپیما اردبیل به پنل رزرواسیون یابکس مراجعه کنید.

شهر اردبیل

اردبیل، مرکز استان اردبیل در آذربایجان قرار گرفته است. بهترین زمان برای سفر به اردبیل در فصل تابستان است، زیرا در آن هنگام که اکثرا شهرهای تهران بسیار گرم هستند، اردبیل هوای خنکی خواهد داشت.

بهترین سوغات اردبیل

عسل سبلان

یکی از معروف ترین سوغات اردبیل، عسل سبلان است. دلیل شهرت این عسل این است که در دشت های گون، اقاقیا و … به عمل می آید. در نتیجه عسل سبلان می تواند با طعم های مختلفی تولید شود. عسل سبلان خاصیت درمانی هم دارد. مثلا از عسل گشنیز می توان برای درمان بیماری عفونی استفاده کرد.

بیشتر بخوانید: پارک ژوراسیک تهران

تخمه آفتابگردان

تخمه آفتابگردان مواد مفید زیادی در خود دارد که از آن ها می توان به آهن، ویتامین بی، پتاسیم و ویتامین E اشاره کرد. همین طور مصرف آن به کاهش درد بدن کمک کرده و برای رفع گرفتگی عضله هم استفاده می شود. گل آفتابگردان علاوه بر این شهر در کرمانشاه هم کشت می شود.

لبنیات

اگر به اردبیل سفر کردید، حتما برای صبحانه کره و سرشیر آن را امتحان کنید. سرشیر یکی از مواد بسیار خوشمزه است که از طریق جوشیدن چربی شیر تولید می شود. همچنین می توانید صبحانه خود را در کنار عسل بخورید تا لذت بخش تر بشود.

باقلوا

باقلوای این شهر به وسیله تخم مرغ، شیر، پسته و گردو درست می شود. این باقلوا را می توانید از شیرینی فروشی ها تهیه کنید.

حلوا

با اینکه حلوا در همه شهرهای مختلف ایران پخته می شود، اما حلوای اردبیل مختص این شهر است. از جمله این حلواها می توان به نوع زنجبیلی، قره حلوا و … اشاره کرد.

پخت حلوای سیاه اردبیل به زمانی در حدود صد سال پیش باز می گردد. برای پخت این حلوا از کره، شیره انگور، کنجد و جوانه گندم استفاده می شده است. حلوای دیگری به اسم حلوای سفید هم پخته می شود که مربوط به شهر خلخال است. برای پخت این حلوا از آرد برنج استفاده می کنند.

حلوای زنجبیلی از دیگر حلواهای این شهر است که در آن از هل، قند، آرد و گردو استفاده می شود. حلوای مورد نظر شکلی خمیری دارد و بسیار نرم است.

شیرینی قرابیه

این شیرینی از سوغات اردبیل محسوب می شود و برای پخت آن از موادی مانند پسته، تخم مرغ، شکر و … استفاده شده است.

نان فطیر

نان فطیر هم به صورت سنتی و هم در حالت صنعتی تولید می شود. در شیرینی فروشی های مختلف می توانید نان فطیر را تهیه کنید. برای درست کردن این نان از خمیرترش، شکر، گردو، آب، عسل، دارچین و … استفاده می کنند.

نان برنجی خلخال (قند چورگی)

برای تهیه نان برنج خلخالی از پودر قند استفاده می کنند. این نان بیشتر در ایام عید مصرف می شود.

شکلات رسته

برای پخت این شکلات از مغز گردو، شکلات با شیر، خامه، کاکائو و سرشیر استفاده می کنند.

بیشتر بخوانید: سفر یک روزه به کرج

قطاب خلخال از سوغات اردبیل

 این قطاب مخصوص خلخال است که در آن از عسل استفاده می شود. برای پخت این شیرینی از موادی مانند عسل، میخک، تخم مرغ، آرد، دارچین، شکر و گردو استفاده می شود. برای خریدن سوغاتی می توانید قطاب خلخال را در لیست خود قرار دهید.

جاجیم‌ بافی

جاجیم از محصولاتی است که در اردبیل بافت می شود. معروف ترین طرحی که برای جاجیم استفاده می شود طرح های لوزی شکل است که رنگ های مختلفی دارند. از این وسیله قبلا برای پیچیدن رختخواب استفاده می کردند به همین دلیل به آن “جا جمع” می گفتند. تا اینکه اسم آن به جاجیم تغییر یافت.

گلیم‌بافی در سوغات اردبیل

اگر به دنبال خرید سوغاتی در اردبیل هستید، گلیم می تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. به طور کلی گلیم بافی در شهرهای مختلف ایران صورت می گیرد که هر کدام با توجه به فرهنگ منطقه طرح خاص خود را دارند. در اردبیل عشایر از این وسیله به عنوان کیسه یا خورجین استفاده می کنند.

پلاس

پلاس هم در واقع نوعی از گلیم محسوب می شود که آن را از پشم می بافند. از پلاس برای زیرانداز یا خورجین بیشتر در میان عشایر استفاده می کنند.

اجاق قراقی

این وسیله در واقع یک اجاق نیست، بلکه پارچه ای پشمی است که توسط عشایر منطقه بافته می شود. اجاق قراقی را روی فرش اصلی پهن می کنند تا آن را از سوختگی حفظ نمایند. طرح این پارچه بستگی به بافنده آن دارد و شکل آن شبیه مستطیل است.

نقاشی روی چرم

چرم یکی از سوغات اردبیل است. نقش های مختلفی روی چرم صورت می گیرد که این چرم بیشتر از نوع چرم گوسفند دباغی شده است.

ظروف مسی از سوغات اردبیل

یکی دیگر از سوغات اردبیل ظرف های مسی است. شاید جالب باشد که بدانید غذا خوردن در ظروف مسی باعث می شود که طعم و مزه غذا بهتر شود. همچنین کارشناسان طب سنتی بر این باورند که ظرف های مسی خاصیت دارویی داشته و باعث درمان مشکلات شما می شوند.

سازهای سنتی در سوغات اردبیل

در استان اردبیل سازهای موسیقی مختلفی تولید می شوند که سه تار و ساز آذری از مشهورترین آن ها هستند. این آلات موسیقی از چوب های شمشاد و گردو ساخته می شوند. اگر علاقمند به خریداری این سازها هستید، می توانید به مشکین شهر مراجعه کنید.

بیشتر بخوانید: ائل گلی تبریز کجاست؟

لباس محلی از سوغات اردبیل

لباس های محلی اردبیل نمونه ای از سوغات اردبیل هستند که می توانید آن ها را در رنگ های مختلف تهیه کنید.

غذاهای سنتی و محلی بجنورد

یکی از بزرگترین نقاط توریست پذیر کشورمان استان خراسان می باشد. استان زیبای خراسان دارای مکانهای دیدنی زیادی می باشد و همچنین صنایع دستی مراسمات موسیقی و فرهنگ غذایی نیز از دیگر عوامل جذب گردشگر می باشد.

مرکز استان خراسان شمالی بجنورد می باشد که تنوعی از اقوام فارس، کرمانج، ترکمن، ترک و تات در آنجا زندگی می کنند. پخت غذاهای محلی که در آشپزخانه نمناک پیش از این خوانده اید در این شهر دارای آداب و رسوم مخصوصی می باشد با توجه به تنوع سبزی های مختلفی که در هر فصل می روید بجنوردی ها با افزدون این سبزیها به غذای خود آن را لذیذ تر و خوشمزه تر می کنند به طوری که بوی غذا در همه جا پراکنده میشود و مشام هر رهگذری را قلقلک می دهد. آش و انواع آن از مهمترین غذاهای محلی بجنوردی ها محسوب می شود مخصوصا که در فصل سرد زمستان طرفداران زیادی دارد.

موادی که برای تهیه ی غذاهای سنتی در این منطقه مورد استفاده قرار می گیرد از مواد طبیعی است. برای همین غذاهای سنتی بجنوردی ها علاوه بر لذید بودن بسیار مقوی و لبریز از انژری است در ادامه شما را با تعدادی از غذاهای محلی و خوشمزه ی بجنورد آشنا میکنیم.

نان محلی قطاب

در فصل بهار گیاهی به نام چریش که از سبزی های کوهی معروف بجنورد می باشد، رشد می کند. این گیاه در بسیاری از غذاهای شهرهای استان خراسان شمالی به کار برده می شود و به عنوان مواد اصلی نان قطاب در داخل آن استفاده می شود.

جالب است بدانید این سبزی به همراه عدس، سیب زمینی، برنج و کمی ادویه یک ترکیب بسیار خوشمزه و لذیذی را ایجاد می کند. پس از اینکه این مواد به خوبی به خورد هم رفتند همچون قطاب داخل خمیری که از قبل آماده شده است را با این مواد پر می کنند و در نهایت اقدام به پخت نان می کنند.

آش یارمه

آش یارمه جزو معروف ترین های محلی بجنورد به حساب می آید. که طعم بسیار منحصر به فرد و فوق العاده ای دارد. داخل این آش هم از سبزی کوهی چریش به کار می برند.

از مواد تشکیل دهنده ای که در این آش به کار می رود می توان به بلغور گندم، نخود، دوغ، نعنا خشک و پیاز اشاره کرد. ناگفته نماند که شما می توانید این آش را به جای به کار بردن سبزی کوهی چریش، با استفاده از اسفناج تهیه کنید.

آش شله ماش بجنوردی

با وجود اینکه آش شله ماش بجنوردی طرز تهیه بسیار راحتی دارد اما با این حال به عنوان یکی از مقوی ترین غذاهای محلی بجنوردی محسوب می شود. اگر بخواهید این آش خوشمزه را بپزید به موادی همچون ماش، برنج، پیاز داغ، گوشت قورمه شده و کمی ادویه جات نیاز دارید.

بنابراین به راحتی می توانید با این مواد اولیه یک آش سنتی خیلی خوشمزه را تهیه کنید فقط به این نکته توجه داشته باشید که معمولاً این آش را کمی تند درست می کنند. پیشنهاد میکنیم اگر سفری به این شهر تاریخی داشتید خوردن آش شله ماش را فراموش نکنید.

قروتو یا آب کشک

غذایی که مثل آبگوشت یا سوپ با تکه های خرد شده نان سرو می شودقروتو یا آب کشک نام دارد. این غذا از غذاهای سنتی و محبوب مردم استان خراسان شمالی می باشد. که با موادی همچون گردوی خرد شده، کشک، سبزی هایی همچون تره و جعفری و ترخون، ماست، شیرین بیان، ادویه، نمک زردچوبه به دست می آید.

اکثر مردم بجنورد علاقه خیلی خاصی به این غذا دارند و به جرات میتوان گفت این غذا پای ثابت سفره های بجنوردی ها می باشد. ناگفته نماند این غذا یکی از غذاهای محله مردم خراسان جنوبی نیز به شمار می رود.

آش جوشواره

برخلاف اسم این غذا، شکل ظاهری آن اصلا شبیه آش نیست و بیشتر به یک غذای ایتالیایی با نام راویولی شباهت دارد. در تهیه این غذا شما ترکیبی از موادی همچون عدس، گوشت چرخ کرده، اسفناج، نمک، زردچوبه مثل پیراشکی داخل خمیری که از قبل آماده کرده اید قرار می دهید و در نهایت باید داخل آب جوش بگذارید تا به طور کامل بپزد. این غذای خوشمزه با یک سس خوشمزه که شامل پیازداغ و اسفناج می باشد سرو می شود.

کاچی بجنوردی

کاچی به عنوان یک میان وعده خوشمزه در بین بجنوردی ها معروف است. عطر و طعم خاص این غذا باعث شده نسبت به کاچی های رایج که در شهرهای مختلف پخته می شود متفاوت باشد. چرا که داخل این کاچی لذیذ ادویه به نام “زیرتو” استفاده شده است که مخصوص این نوع کاچی بوده و به عنوان خوراک سنتی بجنوردی ها به شمار می رود.

به جز این ادویه در تهیه این کاچی آرد برنج روغن حیوانی به کار برده شده است. ناگفته نماند طبق سلیقه و ذائقه چنانچه بخواهید این کاچی را شیرین کنید می توانید از شکر یا نبات استفاده نمایید. بعضی از افراد به جای نبات و شکر از شیره انگور یا عسل در شیرین کردن این غذا به کار می برند چرا که هم آن را لذیذ تر می کند و هم بسیار مقوی است.

دَنی و نیمه دَنی

غذاهای محلی و سنتی شهر بجنورد که دنی و نیمه دنی نام دارند معمولآ در دو مراسم مختلف طبخ می شوند. دنی همان آش دندونی می باشد و زمانی که کودک اولین دندان خود را در می آورد پخته می شود. اما نیمه دنی که به آش امام معروف است در روز عاشورا پخته می شود و در بین مردم استان خراسان شمالی بسیار پرطرفدار و شهرت دارد.

تفاوتی که بین این دو غذاا وجود دارد به خاطر نوع گندمی است که در آنها به کار برده شده است به طوری که در دنی از گندم کامل استفاده می شود اما در نیمه دنی از گندم پوست کنده نیم کوب شده به کار می برند.

ساطری پلو

از جمله غذاهایی که بین مردمان استان خراسان رضوی و خراسان شمالی مشترک است غذایی به نام ساطری پلو می باشد. این غذا به قدری محبوبیت بالایی دارد که در این دو استان به طور مشترک طبخ می شود و طعم بسیار فوق العاده ای دارد.

زعفران آب شده و هویج خلالی شده عطر و بوی بسیار دلپذیری به مشام شما خواهد رساند. مواد به کار رفته در این غذا گوشت چرخ کرده، برنج، هویج خلالی شده، کشمش پلویی، روغن، پیاز متوسط، زعفران آب کرده می باشد.

قابلی

از لذیذترین غذاهای استان خراسان شمالی که متعلق به فصول سرد سال است قابلی نام دارد. این غذا به خاطر ترکیب خاصی که دارد طعم بسیار متفاوتی داشته و در بین مردم بجنورد طرفداران بسیار زیادی را به خود اختصاص داده است. موادی که در تهیه این غذای خاص به کار برده می شوند عبارتند از:رشته پلویی، لوبیا چیتی، خرما، کوفته ریزه، ادویه جات، رب، پیاز داغ و برنج.

آش قلیه

به جرأت می توان گفت که یکی از سنتی ترین و قدیمی ترین غذاهای بجنوردی آش قلیه نام دارد. این آش قدمت چندین ساله داشته و یکی از آش های محلی بجنورد می باشد که از دیرباز تهیه شده و طبق ذائقه افراد با رب یا کشک سرو میشود.

چنانچه می خواهید این غذای خوشمزه را طبخ کنید به موادی همچون رشته آشی، گوشت چرخ کرده، عدس، لوبیا سفید، نخود، لوبیا چیتی، پیاز داغ، کشک، ادویه جات، ماست نیاز دارید. اگر سفری به این دیار داشتید برای یکبار هم که شده این غذای لذیذ را امتحان کنید.

اُجِز (Ojez) یا اشکنه

در فصول سرد پاییز و زمستان یک نوع اشکنه که جایگزین مناسبی برای سوپ میباشد در بجنورد تهیه می شود که اُجِز (Ojez) یا اشکنه نام دارد. این غذای خوشمزه روش پخت بسیار آسانی دارد و به نوعی یک غذای اقتصادی به شمار می رود چرا که برای پخت هم به مواد کم هزینه ای همچون تخم مرغ، کره، آرد، مرزه و ادویه جات و همچنین به مدت زمان بسیار کمی نیاز دارد. این اشکنه خوشمزه را با نان میل می کنند.

کمه جوش

کمه نوعی ماست چکیده می باشد که با استفاده از آن یک غذای بسیار خوشمزه و لذیذی به نام کمه جوش در خراسان شمالی پخته می شود. البته ناگفته ماند این غذا در خراسان رضوی هم طرفداران بسیار زیادی دارد و به طور مشترک در آنجا نیز به عنوان غذای محلی طبخ می شود.

روش تهیه این غذا بسیار آسان است و تقریباً زمانی معادل 15 دقیقه نیاز دارد تا به یک خوراک خوشمزه تبدیل شود. موادی همچون کمه، نعنا خشک، تخم مرغ، گوجه فرنگی، روغن و پیاز در تهیه کمه جوش به کار می رود.

صنایع دستی زیبا و معروف اردبیل